Vandaag is de dag van de wielerronde De Acht van Chaam. De plaatsnaam spreek je uit als 'Kaam' en niet als 'Gaam'. En kaam is bij brouwers natuurlijk ook bekend.....
De Acht van Chaam is een jaarlijks terugkerende wielerronde in de Noord-Brabantse plaats Chaam. Deze ronde wordt elk jaar gehouden op de woensdag na de Ronde van Frankrijk. Het is een van de criteriums die in meerdere landen vlak na afloop van de Tour de France worden gehouden. Hierbij worden vele grote wielrenners aangetrokken om hun "rondjes om de kerk" te rijden (http://nl.wikipedia.org/wiki/Acht_van_Chaam).
1. De 8 van Chaam wordt elk jaar op de eerste woensdag na de Tour de France gereden.
2. De eerste koers werd in 1933 gehouden. Het is Nederlands oudste en bekendste internationale wielerwedstrijd!
3. De Acht van Chaam is het derde Brabantse wielercriterium na de Tour de France. Daags na de Tour is de ronde in Boxmeer en daarna de Profronde van Stiphout (www.omroepbrabant.nl/?news/2147371013/Oudste+wielercriterium+Acht+van+Chaam+van+start+Gaat+vooral+om+de+sfeer.aspx)
4. De Acht van Chaam is in 2014 geplaatst op de Nationale Inventaris Cultureel Erfgoed van het Koninkrijk der Nederlanden. De Acht is daarmee de enige wielerwedstrijd die in de Inventaris is opgenomen. De rijke traditie van de Acht en het feit dat het Nederlands oudste internationale wielerwedstrijd voor professionals is (sinds 1933) zorgde ervoor dat de Acht de prestigieuze plaats op de Nationale Inventaris kreeg toegewezen (www.achtvanchaam.nl/de-acht/).
5. De 77-ste Acht van Chaam is op woensdag 29 juli 2015 (vandaag)
6. In de periode 1994-1997 werd de Acht van Chaam als UCI-ploegenwedstrijd verreden; vanaf 1998 is het weer een 'gewoon' criterium.
7. De eerste winnaar was Matthijs van Oers, andere winnaars waren Wim van Est (1953), Rini Wagtmans (1968 en 1971), Joop Zoetemelk (1973), Gerrie Knetemann ((1978 en 1979), Jan Raas (1980), Eddy Planckaert (1985), Adrie van der Poel (1986), Erik Breukink (1987), Steven Rooks (1988), Jelle Nijdam (1989), Gert-Jan Theunisse Vlag van Nederland (1991), Jean-Paul van Poppel (1992), George Hincapie (1995), Adrie van der Poel (1997), Jeroen Blijlevens (1998), Michael Boogerd (1999 EN 2006), Marco Pantani (2000), Servais Knaven (2001), Erik Dekker (2002), Tom Boonen (2005), en ga zo maar door...
Op bier kun je als zelfbrouwer kaam aantreffen:
kaam zelfst.naamw.
een vliezig laagje op een vloeistof
Voorbeeld: `Een lag een kaam op het bedorven bier.`
(www.woorden.org/woord/kaam)
I.) Let op: Spelling van 1858 een bederfelijk aanzetsel in wijn, bier, azijn of andere vloeistoffen
II.) Let op: Spelling (deels) uit 1864: v. (-sel), o. geen meervoud schimmel (op wijn, bier enz.). ~ACH. TIG, bijvoegelijk naamwoord (-er, -st), met een weinig kaam bezet.
III.) Kaam is een ontgewenste witte vlies bovenop (bijna) uitgegist bier. Het kan ontstaan in de gistkuip of in het bierflesje, doordat lucht (zuurstof) bij het bier kan komen,...
IV.) 1) Cellen van een gistzwam 2) Gistzwam 3) Gistvlies 4) Kaan 5) Kim 6) Schimmelvlies op drank 7) Schimmel op wijn 8) Schimmel 9) Spruitzwam 10) Schimmelvlies 11) Schimmel ...
(www.woorden.org/woord/kaam)
P.A.F. van Veen en N. van der Sijs (1997), Van Dale Etymologisch woordenboek
kaam* [vlies op wijn] {caem 1562, vgl. camich [beschimmeld] 1477} middelnederduits, middelhoogduits kām, engels dial. keam [schuim], engels coom [roet]; daarnaast met n kaan, middelhoogduits kān, engels dial. canes, keans, te verbinden met vulgair latijn ∗cana [vlies op wijn] < latijn canus [(licht)grijs, met name van haar] (www.etymologiebank.nl/trefwoord/kaam).
J. de Vries (1971), Nederlands Etymologisch Woordenboek
kaam znw. v., mnl. câmich ‘kamig, schimmelig’, mnd. mhd. kām, ne. coom ‘roet’, nijsl. kām ‘vuil’ (dat echter wel < mnd. kām komt). — Daarnaast staat kaen (Kiliaen), vgl. mhd. kān (nhd. kahn) ‘schimmel’, ne. dial. canes, keans ‘schuim op gegiste vloeistoffen’. Verder dial. vormen kiem, kien, fri. kyn, oostfri. kīn, nnd. kīm. — Uit dial. kiem > ne. dial. keam (Z.W. Engeland; vgl. Bense 159).
Het woord is moeilijk te verklaren, vooral door de wisseling van het vocalisme. — Het is nauwelijks te scheiden van vulgair-lat. cāna ‘grauwe laag vuil op wijn’; gewoonlijk denkt men aan een ontlening in de Romeinse tijd tegelijk met andere termen van de wijnbouw (kuip, ijken, gergel, teems, tijn). De vormen met ie laten zich dan moeilijk verklaren (v. Haeringen Suppl. 80); misschien mag men denken aan een latere ontlening < ofra. chienes, dat naast chanes voorkomt (www.etymologiebank.nl/trefwoord/kaam).
De 8 van Kaam:
1. Kaam is een ongewenste witte vlies bovenop (bijna) uitgegist bier. Het kan ontstaan in de gistkuip of in het bierflesje, doordat lucht (zuurstof) bij het bier kan komen, waardoor een witte aërobe (candida) schimmel zich kan ontwikkelen.
De oplossing is om het vat of de fles zo goed mogelijk te vullen en af te sluiten. Door toevoeging van een paar extra schepjes suiker kan nog wat extra koolzuurgas aangemaakt worden, dat aanwezige zuurstof helpt te verdrijven (www.bierwoordenboek.com/Kaam.ashx).2. Candidiasis, candidose of candida is een schimmelinfectie (mycose) die veroorzaakt wordt door gistachtige schimmels, voornamelijk Candida albicans. Deze schimmel is bij vrijwel iedereen aanwezig als een normale commensaal, onder andere in de mond, in de darm, op de huid en in de vagina, en vormt met bacteriën een zeker evenwicht. Men spreekt echter van candidiasis wanneer de schimmels een overwicht krijgen op de bacteriën en het biologisch evenwicht verstoord wordt, waardoor een opportunistische infectie ontstaat (http://nl.wikipedia.org/wiki/Candidiasis).
3. Het speeksel van de meeste mensen heeft een anti-schimmelwerking. Deze werking komt door histatinen, die in het speeksel aangetoond kunnen worden. Histatinen zijn eiwitten en worden vooral aangetoond in het speeksel van de wangspeekselklier (glandula parotis). Schimmels kunnen in twee vormen voorkomen in de mond, namelijk als gist of als ontkiemende vorm. De histatinen zijn het meest effectief tegen gist.[bron?] (http://nl.wikipedia.org/wiki/Candidiasis)
4. Een beginnende kaaminfectie is vast te stellen met de vorming van kleine witte vlekjes dat zich vormt tot een witte laag over het oppervlakte (Lambrechts 1984, 142). De oorzaak is wilde kaamgist, die ontwikkeld in aanwezigheid van zuurstof. Een lage temperatuur kan dit niet voorkomen (Lambrechts 1984, 143).
5. Vermeerdering van kaam gaat gepaard met vermindering van alcohol (Lambrechts 1984, 143).
6. Je kan er niet ziek van worden door het te drinken, maar het smaakt gewoon wat minder lekker (www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php?topic=20094.0).
7. Om kaam te voorkomen is schoon materiaal nodig en afwezigheid van zuurstoflucht belangrijk, waarbij een waterslot dus niet mogelijk is (Lambrechts 1984, 143). Zuurstof is niet de oorzaak van een kaaminfectie, blootstelling aan omgevingslucht kan dat wel zijn (of het zat er al in).
Met de beluchtingsset blaas je steriel lucht door het wort je starter, zie het filtertje in de slang.
Door de overdruk kan er dan ook geen omgevingslucht bij (www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php?topic=20094.0). Normaal gesproken zal de koolzuur als een beschermende deken over het bier liggen. Als je geheveld hebt wanneer er geen koolzuur meer gevormd werd, zal er zuurstof boven het bier staan. Hetzelfde geldt voor een emmer die lek is. Het koolzuur verdwijnt en zuurstof komt binnen. Kaam heeft zuurstof nodig om uit te groeien....Er is niets aan te doen. Kaam heeft maar weinig effect op smaak, behalve dat de body flink lager wordt en er meer koolzuur wordt geproduceerd. Probeer het bier te bottelen met niet te veel suiker. (www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php?topic=20094.0, Lambrechts 1984, 143).
8. De kaamgisting wordt ook gebruikt bij wijnen zoals sherry en jerezwijn (Lambrechts 1984, 22).