Gezond eten met de Schijf van Vijf
De Schijf van Vijf bestaat uit 5 vakken vol goede producten om uit te kiezen. Kies elke dag genoeg uit elk vak en varieer daarbij volop, dan krijgt je lijf wat het nodig heeft. Waar heb jij zin in vandaag? Heb je meer zin in broccoli of witlof? En neem je vis, peulvruchten of vlees? Is daar pasta, aardappelen of couscous lekker bij? Wil je melk of yoghurt?
Iedereen maakt zijn eigen Schijf van Vijf
Of je nu vooral Hollandse pot kookt of helemaal thuis bent in de oosterse keuken, of je nu vegetarisch kookt of graag een stukje vlees eet: binnen de Schijf van Vijf zijn er eindeloos veel mogelijkheden. Je richt de Schijf van Vijf zelf in. Volg je smaak!
Gezond eten met de Schijf van Vijf is goed voor je lijf
De basis van de Schijf van Vijf bestaat uit producten die volgens de laatste wetenschappelijke inzichten goed zijn voor je lichaam. Omdat ze bijvoorbeeld de kans op hart- en vaatziekten en kanker verkleinen. Als je eet volgens de Schijf van Vijf krijg je daarnaast voldoende mineralen, vitamines, eiwitten, koolhydraten, vetten en vezels binnen. Kies je verder niet te vaak voor producten die buiten de Schijf van Vijf staan, dan blijf je makkelijker op gewicht en vergroot je de kans op een gezonde oude dag. Bovendien helpt de Schijf van Vijf je om in grote lijnen milieuvriendelijker te eten (www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf.aspx).
Groente en fruit
Groene asperges, paarse aubergine, gele bananen, blauwe bessen: groente en fruit geven onze maaltijden kleur. Elke soort heeft unieke kwaliteiten en smaak. Ze zijn allemaal super.
Groente en fruit hebben niet voor niets een gezonde uitstraling. Eet je er genoeg van, dan verlagen ze het risico op hart- en vaatziekten, darmkanker en diabetes type 2 (suikerziekte).
Groente is geen fruit
Dit vak bestaat uit zowel groente als fruit. Deze leveren andere goede stoffen en je hebt ze dus allebei nodig om gezond te zijn en te blijven. Kortom, je kunt broccoli niet inwisselen voor een sinaasappel of komkommer voor een appel (www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf/hoeveel-en-wat-kan-ik-per-dag-eten-/groente-en-fruit.aspx).
Smeer- en bereidingsvetten
Groente gebakken in wat zonnebloemolie, olijfolie gesprenkeld over de salade, margarine op brood. Ons lichaam heeft die onverzadigde vetten nodig.
Vet is een bouwstof en brandstof voor ons lichaam en levert vitamines A, D en E. Vet is een best complexe stof. Het bestaat uit verzadigd en onverzadigd vet. En in elk product zitten deze vetten in andere hoeveelheden. Als je producten met veel verzadigd vet vervangt door producten met veel onverzadigd vet heb je minder kans op hart- en vaatziekten. Dat is mooi meegenomen! (www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf/hoeveel-en-wat-kan-ik-per-dag-eten-/smeer-en-bereidingsvetten.aspx)
Vis, peulvruchten, vlees, ei, noten en zuivel
Een snelle bonenschotel, pittige viscurry, rijst met tofu of aardappelen, groente en vlees. Wat kies jij vandaag? De trend is: meer plantaardig en minder vlees. Daarmee zorg je goed voor jezelf en het milieu.
Dit vak bestaat uit producten met veel eiwit. De producten dragen ieder zijn eigen steentje bij aan je gezondheid.
Vis, peulvruchten, vlees en ei
Met het eten van vis verlaag je het risico op hart- en vaatziekten. Peulvruchten verlagen je LDL-cholesterol, wat helpt om je bloedvaten gezond te houden. In vlees en ei zitten veel goede voedingsstoffen, zoals ijzer en vitamine B12 (www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf/hoeveel-en-wat-kan-ik-per-dag-eten-/vis-peulvruchten-vlees-ei-noten-en-zuivel.aspx).
Brood, graanproducten en aardappelen
De geur van vers volkorenbrood, een kleurige couscousschotel op een zonnig terras, volkoren spaghetti perfect opgerold om je vork. Waar geniet jij het meest van?
De helden uit dit vak zijn de volkoren graanproducten, zoals volkorenbrood, volkoren pasta, volkoren bulgur en zilvervliesrijst. Je risico op hart- en vaatzieken, diabetes type 2 (suikerziekte) en darmkanker maak je al kleiner door het eten van 3 opscheplepels volkoren graanproducten of 3 volkoren boterhammen per dag.
Daarnaast leveren graanproducten energie en veel andere voedingstoffen, zoals vezel, eiwit, B-vitamines en ijzer. Daarom kun je nog wel wat meer graanproducten gebruiken. Ook aardappelen zijn een prima aanvulling hierop (www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf/hoeveel-en-wat-kan-ik-per-dag-eten-/brood-graanproducten-en-aardappelen.aspx).
Dranken
Voor je lichaam heb je elke dag drinken nodig, maar extra suiker? Nou nee. Daarom vind je in dit vak van de Schijf van Vijf de dorstlessers zonder calorieën: water, koffie en thee.
Voor ongeveer 60% bestaat een mens uit water. Je verliest water onder andere door te plassen en te zweten. Door te plassen voer je afvalstoffen af en met zweten blijft je netjes op temperatuur. Wat je aan vocht verliest vul je vooral aan met drinken.
Zwarte en groene thee nemen een speciale plek in. Deze dranken verlagen de bloeddruk en verkleinen het risico op een beroerte. Is het al theetijd? (www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf/hoeveel-en-wat-kan-ik-per-dag-eten-/dranken.aspx)
Sommige producten bevatten te veel zout, suiker of verzadigd vet, of hebben maar weinig vezels. Die producten staan niet in de Schijf van Vijf (www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf/hoeveel-en-wat-kan-ik-per-dag-eten-/wat-staat-niet-in-de-schijf-van-vijf-.aspx).
Hoe ga je om met producten buiten de Schijf van Vijf?
Koekjes, vruchtenhagel, frisdrank en chips. Als je volgens de Schijf van Vijf eet kunnen dit soort producten er wel bij, maar niet te veel en niet te vaak.
Wat betekent ‘niet te veel en niet te vaak’? We hebben een vuistregel bedacht om het wat concreter te maken:
Kies elke dag niet vaker dan 3 tot 5 keer iets kleins buiten de Schijf van Vijf en daarnaast hooguit 3 keer per week wat groters (www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf/aan-de-slag-met-gezonder-eten/omgaan-met-producten-buiten-de-schijf-van-vijf.aspx).
Alcoholhoudende dranken staan niet in de Schijf van Vijf
De toelichting hierbij is dat een hoog alcoholgebruik de kans op beroerte en verschillende soorten kanker verhoogt en matig alcoholgebruik zowel gunstige als ongunstige verbanden laat zien. Daarom is geen alcohol drinken het advies. Drink je wel wat? Dan is het advies om niet meer dan 1 glas op een dag te drinken (www.stap.nl/nl/nieuws/laatste-nieuws.html/3454/4762/alcoholhoudende-dranken-staan-niet-in-de-schijf-van-vijf#p3454).
AlcoholEen hoog alcoholgebruik verhoogt de kans op beroerte en verschillende soorten kanker. Matig alcoholgebruik laat zowel gunstige als ongunstige verbanden zien.Geen alcohol drinken is het advies. Drink je wel wat? Dan is het advies om niet meer dan 1 glas op een dag te drinken (www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf/hoeveel-en-wat-kan-ik-per-dag-eten-/wat-staat-niet-in-de-schijf-van-vijf-.aspx#blok1).
Groente- en vruchtensappenIn sappen zit veel suiker. Het drinken van suikerhoudende dranken is gelinkt aan overgewicht en diabetes type 2. Kraanwater, thee en koffie zonder suiker. Groente en fruit kun je beter eten dan drinken. Lees meer
Frisdrank, sportdrank, energiedrank, ijsthee, vitaminewaterIn al deze dranken zit veel suiker. Het drinken van suikerhoudende dranken is gelinkt aan overgewicht en diabetes type 2. Kraanwater en koffie en thee zonder suiker (www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf/hoeveel-en-wat-kan-ik-per-dag-eten-/wat-staat-niet-in-de-schijf-van-vijf-.aspx#blok1).
Met andere woorden elke dag mag je 3 - 5 glazen bier, frisdrank of fruitsap. En drie keer per week (zeg vrijdag en het weekend) mag je flink los gaan aan bier en frisdrank of fruitsap!
De Nederlandse Schijf van Vijf oogt leeg, zeker vergeleken met die van onze ooster- en westerburen. Iedereen ziet snel dat het niet een schijf met vijf, maar met acht partjes is. Uit ieder vakje moet je elke dag wat eten. 25 gram noten bijvoorbeeld. Die noviteit is in Duitsland en het Verenigd Koninkrijk nog niet doorgedrongen (www.nrc.nl/next/2016/03/24/over-de-grens-mag-bier-wel-elke-dag-1603703). Naast die 8 vakjes heb je ook de buitencategorie als groep 9...
Overigens:
Duitsers mogen iedere dag een halve liter bier drinken van hun Gesellschaft für Ernährung. Het geldt voor de mannen – de vrouwen moeten zich tot de helft beperken. Britten blijven gezond als ze wekelijks zes pinten bier óf tien glaasjes wijn drinken – mannen en vrouwen zijn er gelijkgeschakeld. En Amerikanen mogen sinds vorig jaar van hun overheid één glas alcohol per dag en mannen twee glazen (www.nrc.nl/next/2016/03/24/over-de-grens-mag-bier-wel-elke-dag-1603703).
De Schijf van Vijf bestaat uit 5 vakken vol goede producten om uit te kiezen. Kies elke dag genoeg uit elk vak en varieer daarbij volop, dan krijgt je lijf wat het nodig heeft. Waar heb jij zin in vandaag? Heb je meer zin in broccoli of witlof? En neem je vis, peulvruchten of vlees? Is daar pasta, aardappelen of couscous lekker bij? Wil je melk of yoghurt?
Iedereen maakt zijn eigen Schijf van Vijf
Of je nu vooral Hollandse pot kookt of helemaal thuis bent in de oosterse keuken, of je nu vegetarisch kookt of graag een stukje vlees eet: binnen de Schijf van Vijf zijn er eindeloos veel mogelijkheden. Je richt de Schijf van Vijf zelf in. Volg je smaak!
Gezond eten met de Schijf van Vijf is goed voor je lijf
De basis van de Schijf van Vijf bestaat uit producten die volgens de laatste wetenschappelijke inzichten goed zijn voor je lichaam. Omdat ze bijvoorbeeld de kans op hart- en vaatziekten en kanker verkleinen. Als je eet volgens de Schijf van Vijf krijg je daarnaast voldoende mineralen, vitamines, eiwitten, koolhydraten, vetten en vezels binnen. Kies je verder niet te vaak voor producten die buiten de Schijf van Vijf staan, dan blijf je makkelijker op gewicht en vergroot je de kans op een gezonde oude dag. Bovendien helpt de Schijf van Vijf je om in grote lijnen milieuvriendelijker te eten (www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf.aspx).
Groente en fruit
Groene asperges, paarse aubergine, gele bananen, blauwe bessen: groente en fruit geven onze maaltijden kleur. Elke soort heeft unieke kwaliteiten en smaak. Ze zijn allemaal super.
Groente en fruit hebben niet voor niets een gezonde uitstraling. Eet je er genoeg van, dan verlagen ze het risico op hart- en vaatziekten, darmkanker en diabetes type 2 (suikerziekte).
Groente is geen fruit
Dit vak bestaat uit zowel groente als fruit. Deze leveren andere goede stoffen en je hebt ze dus allebei nodig om gezond te zijn en te blijven. Kortom, je kunt broccoli niet inwisselen voor een sinaasappel of komkommer voor een appel (www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf/hoeveel-en-wat-kan-ik-per-dag-eten-/groente-en-fruit.aspx).
Smeer- en bereidingsvetten
Groente gebakken in wat zonnebloemolie, olijfolie gesprenkeld over de salade, margarine op brood. Ons lichaam heeft die onverzadigde vetten nodig.
Vet is een bouwstof en brandstof voor ons lichaam en levert vitamines A, D en E. Vet is een best complexe stof. Het bestaat uit verzadigd en onverzadigd vet. En in elk product zitten deze vetten in andere hoeveelheden. Als je producten met veel verzadigd vet vervangt door producten met veel onverzadigd vet heb je minder kans op hart- en vaatziekten. Dat is mooi meegenomen! (www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf/hoeveel-en-wat-kan-ik-per-dag-eten-/smeer-en-bereidingsvetten.aspx)
Vis, peulvruchten, vlees, ei, noten en zuivel
Een snelle bonenschotel, pittige viscurry, rijst met tofu of aardappelen, groente en vlees. Wat kies jij vandaag? De trend is: meer plantaardig en minder vlees. Daarmee zorg je goed voor jezelf en het milieu.
Dit vak bestaat uit producten met veel eiwit. De producten dragen ieder zijn eigen steentje bij aan je gezondheid.
Vis, peulvruchten, vlees en ei
Met het eten van vis verlaag je het risico op hart- en vaatziekten. Peulvruchten verlagen je LDL-cholesterol, wat helpt om je bloedvaten gezond te houden. In vlees en ei zitten veel goede voedingsstoffen, zoals ijzer en vitamine B12 (www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf/hoeveel-en-wat-kan-ik-per-dag-eten-/vis-peulvruchten-vlees-ei-noten-en-zuivel.aspx).
Brood, graanproducten en aardappelen
De geur van vers volkorenbrood, een kleurige couscousschotel op een zonnig terras, volkoren spaghetti perfect opgerold om je vork. Waar geniet jij het meest van?
De helden uit dit vak zijn de volkoren graanproducten, zoals volkorenbrood, volkoren pasta, volkoren bulgur en zilvervliesrijst. Je risico op hart- en vaatzieken, diabetes type 2 (suikerziekte) en darmkanker maak je al kleiner door het eten van 3 opscheplepels volkoren graanproducten of 3 volkoren boterhammen per dag.
Daarnaast leveren graanproducten energie en veel andere voedingstoffen, zoals vezel, eiwit, B-vitamines en ijzer. Daarom kun je nog wel wat meer graanproducten gebruiken. Ook aardappelen zijn een prima aanvulling hierop (www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf/hoeveel-en-wat-kan-ik-per-dag-eten-/brood-graanproducten-en-aardappelen.aspx).
Dranken
Voor je lichaam heb je elke dag drinken nodig, maar extra suiker? Nou nee. Daarom vind je in dit vak van de Schijf van Vijf de dorstlessers zonder calorieën: water, koffie en thee.
Voor ongeveer 60% bestaat een mens uit water. Je verliest water onder andere door te plassen en te zweten. Door te plassen voer je afvalstoffen af en met zweten blijft je netjes op temperatuur. Wat je aan vocht verliest vul je vooral aan met drinken.
Zwarte en groene thee nemen een speciale plek in. Deze dranken verlagen de bloeddruk en verkleinen het risico op een beroerte. Is het al theetijd? (www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf/hoeveel-en-wat-kan-ik-per-dag-eten-/dranken.aspx)
Sommige producten bevatten te veel zout, suiker of verzadigd vet, of hebben maar weinig vezels. Die producten staan niet in de Schijf van Vijf (www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf/hoeveel-en-wat-kan-ik-per-dag-eten-/wat-staat-niet-in-de-schijf-van-vijf-.aspx).
Hoe ga je om met producten buiten de Schijf van Vijf?
Koekjes, vruchtenhagel, frisdrank en chips. Als je volgens de Schijf van Vijf eet kunnen dit soort producten er wel bij, maar niet te veel en niet te vaak.
Wat betekent ‘niet te veel en niet te vaak’? We hebben een vuistregel bedacht om het wat concreter te maken:
Kies elke dag niet vaker dan 3 tot 5 keer iets kleins buiten de Schijf van Vijf en daarnaast hooguit 3 keer per week wat groters (www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf/aan-de-slag-met-gezonder-eten/omgaan-met-producten-buiten-de-schijf-van-vijf.aspx).
Alcoholhoudende dranken staan niet in de Schijf van Vijf
De toelichting hierbij is dat een hoog alcoholgebruik de kans op beroerte en verschillende soorten kanker verhoogt en matig alcoholgebruik zowel gunstige als ongunstige verbanden laat zien. Daarom is geen alcohol drinken het advies. Drink je wel wat? Dan is het advies om niet meer dan 1 glas op een dag te drinken (www.stap.nl/nl/nieuws/laatste-nieuws.html/3454/4762/alcoholhoudende-dranken-staan-niet-in-de-schijf-van-vijf#p3454).
AlcoholEen hoog alcoholgebruik verhoogt de kans op beroerte en verschillende soorten kanker. Matig alcoholgebruik laat zowel gunstige als ongunstige verbanden zien.Geen alcohol drinken is het advies. Drink je wel wat? Dan is het advies om niet meer dan 1 glas op een dag te drinken (www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf/hoeveel-en-wat-kan-ik-per-dag-eten-/wat-staat-niet-in-de-schijf-van-vijf-.aspx#blok1).
Groente- en vruchtensappenIn sappen zit veel suiker. Het drinken van suikerhoudende dranken is gelinkt aan overgewicht en diabetes type 2. Kraanwater, thee en koffie zonder suiker. Groente en fruit kun je beter eten dan drinken. Lees meer
Frisdrank, sportdrank, energiedrank, ijsthee, vitaminewaterIn al deze dranken zit veel suiker. Het drinken van suikerhoudende dranken is gelinkt aan overgewicht en diabetes type 2. Kraanwater en koffie en thee zonder suiker (www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf/hoeveel-en-wat-kan-ik-per-dag-eten-/wat-staat-niet-in-de-schijf-van-vijf-.aspx#blok1).
Met andere woorden elke dag mag je 3 - 5 glazen bier, frisdrank of fruitsap. En drie keer per week (zeg vrijdag en het weekend) mag je flink los gaan aan bier en frisdrank of fruitsap!
De Nederlandse Schijf van Vijf oogt leeg, zeker vergeleken met die van onze ooster- en westerburen. Iedereen ziet snel dat het niet een schijf met vijf, maar met acht partjes is. Uit ieder vakje moet je elke dag wat eten. 25 gram noten bijvoorbeeld. Die noviteit is in Duitsland en het Verenigd Koninkrijk nog niet doorgedrongen (www.nrc.nl/next/2016/03/24/over-de-grens-mag-bier-wel-elke-dag-1603703). Naast die 8 vakjes heb je ook de buitencategorie als groep 9...
Overigens:
Duitsers mogen iedere dag een halve liter bier drinken van hun Gesellschaft für Ernährung. Het geldt voor de mannen – de vrouwen moeten zich tot de helft beperken. Britten blijven gezond als ze wekelijks zes pinten bier óf tien glaasjes wijn drinken – mannen en vrouwen zijn er gelijkgeschakeld. En Amerikanen mogen sinds vorig jaar van hun overheid één glas alcohol per dag en mannen twee glazen (www.nrc.nl/next/2016/03/24/over-de-grens-mag-bier-wel-elke-dag-1603703).