Quantcast
Channel: Rollende Bierton
Viewing all articles
Browse latest Browse all 1692

Het gekkengetal

$
0
0
Het is vandaag de ellefde van de ellefde, het gekkengetal...

Elfde van de elfde
De elfde dag van de elfde maand geldt als de opening van het carnavalsseizoen. In veel plaatsen in Nederland wordt op die dag de nieuwe prins carnaval bekendgemaakt.
Gekkengetal
Dat 11 november een bijzondere datum is, hangt samen met het getal elf. In de volksnumerologie wordt 11 als het gekkengetal beschouwd. Waarom is onduidelijk. Volgens de ene theorie omdat het een dwaze overschrijding is van 10, het getal van de Tien Geboden; volgens de andere theorie omdat het 12-1 is: 12 zou volheid symboliseren wat 11 dwaas maakt omdat het net niet perfect is (www.rkk.nl/katholicisme/encyclopedie/e/elfde_van_de_elfde).


Elf is 11, 10 + 1. Elf is het natuurlijke getal dat tien opvolgt en twaalf voorafgaat.
Elf (11) is het op vier na kleinste priemgetal.
Elf is een getal uit de rij van Lucas.
Elf is natuurlijk een elfhoeksgetal.
Het is eenvoudig om van een geheel getal vast te stellen of het deelbaar is door 11. Tel de cijfers op de even plaatsen bij elkaar op en tel de cijfers op de oneven plaatsen bij elkaar op. Trek dan beide verkregen getallen van elkaar af. Als het verschil nul is of deelbaar is door 11, is het oorspronkelijke getal ook deelbaar door 11.
Natrium is het element met atoomnummer 11.
De kopergroep, bestaande uit koper, zilver, goud en röntgenium, is de chemische groep met IUPAC groepnummer 11.
De M-theorie veronderstelt dat de ruimtetijd uit elf dimensies bestaat.
De zonnecyclus heeft een gemiddelde periode van 11 jaar.
Substantie P is een neurotransmitter die uit 11 aminozuren bestaat.
De elfproef is een methode om vast te stellen of een bankrekeningnummer of een burgerservicenummer een geldig nummer is.
Elf is een hoofdtelwoord. Het woord komt uit het Oergermaans: *ainalibi, wat een samenstelsel is van de woorden: *aina- (een) en *libi (over). Het betekent letterlijk dus: één over (de tien).
Op z'n elfendertigst wil zeggen: nonchalant, omslachtig
Elfendertig wordt wel gebruikt als een nummer of aantal onbelangrijk of onbekend is, zoals in elfendertig redenen om niet te gaan (http://nl.wikipedia.org/wiki/11_(getal)).

Een priemgetal is een natuurlijk getal groter dan 1 dat slechts deelbaar is door 1 en door zichzelf. Het kleinste priemgetal is dus 2, want het heeft alleen 1 en 2 als delers. Het volgende is 3, met alleen de delers 1 en 3. Het getal 4 is geen priemgetal, het heeft behalve 1 en 4 ook 2 als deler. Een getal dat groter dan 1 is en geen priemgetal, heet een samengesteld getal. Een bepaald type priemgetallen wordt gevormd door de mersennepriemgetallen. Van een mersennegetal, dat wil zeggen een getal van de vorm 2n-1, kan betrekkelijk gemakkelijk vastgesteld worden of het een priemgetal is of niet.
Priemgetallen vormen een belangrijk onderwerp in het deelgebied van de wiskunde, dat getaltheorie genoemd wordt. Priemgetallen werden reeds door de oude Grieken bestudeerd. Er zijn oneindig veel priemgetallen. Het bewijs hiervoor wordt gegeven door de stelling van Euclides. De oudste methode om priemgetallen te vinden is de zeef van Eratosthenes (http://nl.wikipedia.org/wiki/Priemgetal). De stelling van Euclides is een wiskundige stelling die luidt: "Er zijn oneindig veel priemgetallen." De stelling is genoemd naar de Griekse wiskundige Euclides, die in zijn werk Elementen in boek IX als propositie 20 de stelling noemt (http://nl.wikipedia.org/wiki/Stelling_van_Euclides).

De rij van Lucas is een variant op de rij van Fibonacci, met dezelfde recursie, maar met andere startwaarden. Voor de rij van Fibonacci zijn de startwaarden 0 en 1. Voor de rij van Lucas (Ln) geldt: 1, 3, 4, 7, 11, 18, 29, 47, 76, ... De rij is genoemd naar François Édouard Anatole Lucas (1842–1891) (http://nl.wikipedia.org/wiki/Rij_van_Lucas).
François Édouard Anatole Lucas (Amiens, 4 april 1842 - Parijs, 3 november 1891) was een Frans wiskundige. De Lucas-Lehmertest om te zien of een mogelijk Mersenne-priemgetal een priemgetal is of niet, komt mee van hem.Tijdens de Frans-Duitse Oorlog diende hij als officier bij de artillerie. Na deze oorlog werd hij in Parijs leraar wiskunde aan het Lyceum Saint-Louis en het Lyceum Charlemagne. Édouard Lucas stierf in Parijs als gevolg van een ongelukkig toeval. Op een banket ter gelegenheid van het jaarlijkse congres van de Association française pour l'avancement des sciences liet een ober een aantal borden vallen. Een splinter raakte Lucas aan zijn wang. Een paar dagen later overleed hij aan een acute ontsteking van de diepere lagen van de huid (wondroos) als gevolg van een infectie met streptokokken. Hij is de maker van de bekende toren van Hanoi.

De Lucas-Lehmertest is een algoritme om te bepalen of een natuurlijk getal n een priemgetal is. Hiervoor moeten de priemfactoren van het getal n-1 bekend zijn. De test is ontwikkeld door Édouard Lucas en Derrick Henry Lehmer en wordt met name gebruikt in de numerieke getaltheorie.
(http://nl.wikipedia.org/wiki/Algemene_Lucas-Lehmertest). De Lucas-Lehmertest voor mersennegetallen is een algoritme om te bepalen of het mersennegetal 2p-1 (p een priemgetal) een mersennepriemgetal is. De test is ontwikkeld door Edouard Lucas en later verbeterd door Derrick Henry Lehmer (http://nl.wikipedia.org/wiki/Lucas-Lehmertest_voor_mersennegetallen).

In de wiskunde is een mersennegetal een positief geheel getal dat precies één kleiner is dan een macht van twee. Sommige definities van mersennegetallen vereisen dat de exponent n een priemgetal is. Een mersennepriemgetal is een mersennegetal dat een priemgetal is. Mersennepriemgetallen zijn genoemd naar de Franse wiskundige Marin Mersenne, die deze getallen in de 17e eeuw voor het eerst onderzocht.
Sinds januari 2013 zijn er 48 mersennepriemgetallen bekend. Het grootst bekende priemgetal is 2^57885161-1 en is een mersennepriemgetal; in de moderne tijd is het grootst bekende priemgetal bijna steeds een mersennepriemgetal geweest (http://nl.wikipedia.org/wiki/Mersennepriemgetal).

De toren van Hanoi is een spel of puzzel met een aantal schijven. Het spel bestaat uit een plankje met daarop drie stokjes. Bij aanvang van het spel is op een van de stokjes een kegelvormige toren van schijven met een gat in het midden geplaatst. Elke schijf heeft een verschillende diameter en de schijven zijn zo geplaatst dat de kleinste bovenop en de grootste onderop ligt.
Het doel van het spel is om de complete toren van schijven te verplaatsen naar een ander stokje, waarbij de volgende regels in acht genomen dienen te worden:
Er mag slechts 1 schijf tegelijk worden verplaatst.
Nooit mag een grotere schijf op een kleinere rusten.
Om praktische redenen heeft de toren meestal 8 schijfjes, omdat een spel met dit aantal binnen een minuut of 6 op te lossen is. Iedere extra schijf verdubbelt de minimale oplostijd. 
Het spel is uitgevonden door de Franse wiskundige Édouard Lucas in 1883. Er is een legende over een hindoe-tempel in de Indiase stad Benares onder keizer Fo Hi, waarvan de priesters, de brahmanen, zich bezighouden met het verplaatsen van een toren van 64 gouden schijven. De schijven lagen op drie naalden van diamant, een el lang en zo dik als het lichaam van een bij. Volgens de legende komt de wereld tot een einde als het werk af is. Het is niet duidelijk of Lucas deze legende bedacht heeft of er alleen door is geïnspireerd (http://nl.wikipedia.org/wiki/Torens_van_Hanoi).

Een elfhoeksgetal is een een veelhoeksgetal. Een veelhoeksgetal is een getal dat het aantal stippen is van een figuur met in een hoekpunt geneste veelhoeken. In de oudheid ontdekte men dat getallen waren weer te geven door een aantal figuurtjes zoals rijstkorrels of zaden te rangschikken in een figuur, dit noemt men figuurlijke getallen (http://nl.wikipedia.org/wiki/Veelhoeksgetal). 

Natrium is een chemisch element met symbool Na en atoomnummer 11. Het is een zilverkleurig alkalimetaal. In het Engels en in de Romaanse talen heet het element sodium/sodio enzovoorts, dat men ook in slechte vertalingen tegenkomt. Natrium is bij kamertemperatuur een vast metaal dat zeer snel met de zuurstof uit de lucht reageert tot natriumoxide en met water tot natriumhydroxide en waterstof...De naam Natrium komt oorspronkelijk van het Egyptische natron (netjerj), wat zoiets als "natuurlijk zout" betekent (http://nl.wikipedia.org/wiki/Natrium).

De elementen van de kopergroep (IUPAC groepsnummer 11, vroeger bekend als Ib) uit het periodiek systeem staan bekend als de edele metalen. Vroeger werden ze ook wel de muntmetalen genoemd. Ze zijn relatief inert, niet corrosiegevoelig en zeer goede elektriciteitsgeleiders. Daarom worden deze metalen (net als de elementen uit de zinkgroep) vaak voor muntgeld gebruikt (dat verklaart ook hun oude naam) (http://nl.wikipedia.org/wiki/Kopergroep).

De M-theorie is een poging tot een overkoepelende beschrijving (Unificatie-theorie) van de verschillende bestaande snaartheorieën.
Verschillende snaartheoretici hadden al opgemerkt dat de vijf dan bekende tiendimensionale snaartheorieën sterke overeenkomsten vertoonden, en het was bekend dat er tussen verschillende van deze theorieën zogeheten dualiteiten bestonden, manieren om de ene theorie in de andere te transformeren.
Edward Witten poneerde in 1995 dat het mogelijk zou moeten zijn een theorie in elf dimensies te formuleren die een overkoepelende beschrijving (unificatie) geeft van die vijf typen snaartheorie, alsmede van een elfdimensionale vorm van superzwaartekracht (een type veldentheorie dat supersymmetrie en de algemene relativiteitstheorie verenigt) (http://nl.wikipedia.org/wiki/M-theorie).

De zonnecyclus van Schwabe is de elfjarige cyclus van zonneactiviteit, en samenhangend daarmee de periode waarin het aantal zonnevlekken op de zon varieert. Gedurende de perioden met de meeste activiteit, bekend als de zonnemaxima, verschijnen zonnevlekken. Perioden met de laagste zonneactiviteit staan bekend als de zonneminima. Het laatste zonnemaximum was in 2013. De zonnecyclus conformeert zich niet precies aan het gemiddelde van elf jaar. Recent zijn er korte cycli van slechts 9 jaar waargenomen, en ook zeer lange van 14 jaar (http://nl.wikipedia.org/wiki/Zonnecyclus).

De elfproef (11-proef) is een test die in het Nederlandse elektronische betalingsverkeer werd uitgevoerd op negen- en tiencijferige Nederlandse bankrekeningnummers, voor de invoering van het IBAN, om te controleren of het nummer een geldig rekeningnummer kan zijn. Varianten van de elfproef die gebruikmaken van een controlecijfer, worden toegepast bij andere belangrijke nummers, zoals het burgerservicenummer en het betalingskenmerk op een acceptgiro.
Het gebruik van de elfproef, evenals van de negenproef, berust op de relatieve eenvoud van het berekenen van de rest bij deling door 11 of 9 in het decimale stelsel (http://nl.wikipedia.org/wiki/Elfproef).

IBAN (International Bank Account Number) wordt gebruikt om internationale transacties tussen rekeningen en banken gelegen in verschillende landen vlotter te laten verlopen.
Het IBAN telt maximaal 34 alfanumerieke tekens en heeft een vaste lengte per land. Het IBAN bestaat uit een landcode (twee letters), een controlegetal (twee cijfers) en een (voor bepaalde landen aangevuld) nationaal rekeningnummer. In tegenstelling tot de BIC, die naar een bepaalde bank verwijst, verwijst het IBAN naar een individuele bankrekening. Op 1 augustus 2014 is Nederland overgegaan op het IBAN-systeem voor binnenlandse betalingen. Alle bank- en girorekeningen zijn aangevuld met enkele letters en cijfers. Alleen goede doelen kunnen (voorlopig) blijven gebruikmaken van korte rekeningnummers, zoals giro 555 voor de Samenwerkende Hulporganisaties (http://nl.wikipedia.org/wiki/International_Bank_Account_Number).

Spreekwoorden: (1914) Elf is het gekkennummer (of het gekkengetal).
Eigenlijk is elf hier ‘eene woordspeling met het znw. elf, een bijvorm van alf, in den zin van gek, zot of dwaas, eene beteekenis die zich in overdrachtelijke opvatting uit den naam der alven of elven, 

Het getal elf wordt wel als het dwazen- of gekkengetal gezien. Waarschijnlijk omdat het 1 minder is dan 12, het getal van perfectie — met 11 ben je dus net niet perfect. Zelfs het woord gekkengetal heeft precies elf letters en speelt daarom een belangrijke rol tijdens het carnaval. Er is een Raad van Elf, die jaarlijks voor het eerst vergadert op 11-11 om 11.11 uur ('s avonds). De carnavalskreet Alaaf! zou een verbastering zijn van elf (http://nl.wikipedia.org/wiki/11_(getal)).

Vroeger hadden veel getallen een symbolische betekenis. Het getal 11 noemen wij het gekkengetal omdat het alleen te delen is door zichzelf en omdat 11 staat tussen 10 (het volmaakte getal) en 12 (het heilige getal).
Het getal 11 is zowel ongeluksgetal (het overtreedt het volmaakte getal 10) als geluksgetal (het is twee keer 1: het symbool van eendracht). Daarom is het een “gek” getal. Het heeft dus niets te maken met elven, zoals sommige mensen denken.
11 Is ook het getal van Carnaval. Carnaval begint op de 11de van de 11de. Er zitten 11 mensen in de 'Raad van elf'. En elke 11 jaar wordt er een jumbileum gevierd (www.willemwever.nl/vraag_antwoord/de-maatschappij/waarom-11-het-gekkengetal).

Vandaag is ook het carnaval van start gegaan, alle narren en narrinnen staan weer volgetankt en lopen als dwazen achter elkaar op hoempapa muziek. Ik snap er de humor niet van om als barbie in zo'n polonaise te hossen maar dat ligt aan mij hoor lieve bloglezers. Aan mijn lijf geen polonaise en zeker niet in de carnavalstijd. Voor diegene die wel lekker los gaan wens ik veel plezier, (http://sillyswonderewereld.blogspot.nl/2011/11/11-11-11-huh.html).

Op 11 november (de elfde van de elfde), om precies 11:11u, begint het carnavalsseizoen. In Nederland wordt deze start van het seizoen in vrijwel iedere carnavalvierende plaats met een zekere ceremonie gevierd. De reden voor deze datum ligt bij het getal 11, dat van oudsher als het getal van dwazen en gekken wordt beschouwd (http://nl.wikipedia.org/wiki/Carnaval).

Verder stonden in de tijd van Napoleon alle wetten over gekkigheid in 11 artikelen. Dus ook in Frankrijk bestond het getal 11 als gekkengetal (http://jokezelf.nl/2011/11/11/het-gekkengetal/).

In de carnavalssymboliek speelt elf een voorname rol. De prins wordt vergezeld door een Raad van Elf. Die komt na carnaval weer voor het eerst in vergadering bijeen op 11 november om 11.11 uur 's avonds. De carnavalsuitroep Alaaf is mogelijk een verbastering van elf.
Franse steken
Er bestaat ook nog een andere theorie over de relatie tussen het 'elf' en carnaval. Toen eind 18e eeuw de Fransen het Rijnland bezetten, werd daar al stevig carnaval gevierd. Maar nu moesten de Franse bezetters op de hak genomen worden. Men zette Franse steken op en koos de elfde van de elfde als datum voor hun spotfeest. Dit naar aanleiding van de drie principes van de Franse Revolutie: Egalité, Liberté et Fraternité. De beginletters vormen het woord 'elf'.
Sint-Maarten
Dat Sint-Maarten op 11 november gevierd, wordt is niet vanwege deze dwaze datum, maar omdat de heilige Martinus van Tours op 11 november 397 begraven werd. Toch heeft het feit dat er op Sint-Maarten bonte volksfeesten werden gehouden mogelijk iets met deze magische datum te maken (www.rkk.nl/katholicisme/encyclopedie/e/elfde_van_de_elfde).

De carnavalsdatum vindt zijn huidige oorsprong in de kerkelijke kalender, die gerekend wordt vanuit Eerste Paasdag. Paaszondag is, volgens het Concilie van Nicaea (325 na Christus), de eerste zondag na de eerste volle maan na het begin van de lente (21 maart). De vastentijd begint 40 vastendagen voor Eerste Paasdag, waarbij zondagen niet mee tellen. De eerste Carnavalsdag valt dan zeven weken voor Eerste Paasdag. Carnaval begint officieel op zondag. Pasen kan op zijn vroegst op 22 maart vallen en op zijn laatst op 25 april. Als gevolg daarvan is het vroegst mogelijke carnaval op 1 februari; de laatst mogelijke datum is 9 maart.
Officieel duurt carnaval van zondag tot en met dinsdag, maar in de huidige praktijk is het vaak zo dat er tussen 11 november en het eigenlijke feest al tal van aan carnaval verbonden festiviteiten plaatsvinden, vooral in de laatste weken voor carnaval. Soms vinden er ook op Aswoensdag nog enkele carnavalsactiviteiten plaats (http://nl.wikipedia.org/wiki/Carnaval).

11 november is exact 40 dagen voor 21 december, de kortste dag. Toevallig ook de feestdag van Sint Maarten (Het Sint Maartensfeest). Dit is het begin van de donkere periode voor Kerstmis. Maria-Lichtmis is op 2 februari, wat weer exact 40 dagen na Kerstmis is (http://nl.wikipedia.org/wiki/Carnaval).

Vasten voor Kerstmis
Er is ook nog een ander mogelijk verband tussen Sint-Maarten en carnaval. Sint-Maarten markeert de donkere periode voor Kerstmis. Veertig dagen na de elfde van de elfde is het immers 21 december, de kortste dag van het jaar. Aan het einde van het Sint-Maartensfeest begon de Sint-Maartensvasten. Zoals carnaval voorafgaat aan de Veertigdagentijd voor Pasen, zo gaat Sint-Maarten vooraf aan de voorbereiding op Kerstmis (www.rkk.nl/katholicisme/encyclopedie/e/elfde_van_de_elfde).

Elf is dus een gekkengetal...


Brugse Zot
Een blonde, prettige licht bitter, niet moutig, lichtzoete, frisse en dorstlessende doordrinker. Met een bittere smaak die doet denken aan oude types bier zonder dat je aan deze sterke bittere smaak gewend hoeft te zijn. De gist maakt het bier niet lekkerder kan dan ook beter in het flesje blijven dit is geen probleem de gist ligt op de bodem en pas na schudden mengt hij zich met het bier. Echt weer een top prestatie van De Halve Maan (https://pilsje.wordpress.com/2012/02/26/brugse-zot/).

Brugse Zot is een goudblond bier met een rijke schuimkraag en een fruitig aroma. Het bier wordt gebrouwen met 4 verschillende moutsoorten en 2 aromatische hopvariteiten die het bier een unieke smaak geven. Met het alcoholgehalte van 6 % Vol is het een evenwichtig doordrinkbier met karakter (https://pilsje.wordpress.com/2012/02/26/brugse-zot/).

Het bier uit het West-Vlaamse Brugge met een halve maan als logo (en naam) verwijst naar de bijnaam die de Bruggelingen kregen van Maximiliaan I van Oostenrijk (http://biervat.blogspot.nl/2012/12/zie-de-maan-schijnt.html). 






Soil is like a bank account, you can’t only withdrawal, you also have to make deposits”


Mad Elf is an 11% ABV Belgian Strong Ale boasting a dangerously delightful combination of Cherries, Honey, and Chocolate Malts. Simply put, it is great but is only available between October and December and only in certain areas (http://eventidebrewing.com/category/atlanta-craft-beer-updates/page/14/). A Good Brewery is a living, breathing, producing, work of art.-Eventide Brewing
015 Grant St SE, Atlanta, GA 30315 (http://eventidebrewing.com/brewery-2/).

Tröegs Mad Elf Ale is a strong seasonal ale that’s sure to leave you feeling good this holiday season!
According to Tröegs website: “The Mad Elf is a cheerful creation to warm your heart and enlighten your tongue. The combination of cherries, honey, and chocolate malts delivers gentle fruits and subtle spices. Fermented and aged with a unique yeast, this ruby red beer has significant warming strength that underlies the pleasant character of this intriguing yet delicious Ale. The Mad Elf is a jolly and delicious beer for the holidays.” (www.wolffsbiergarten.com/schenectady/now-on-tap-mad-elf/)


Brewed with honey and cherries, this monstrosity weighs in at 11% ABV - but you wouldn't know it if I hadn't told you...The brew is a dark apricot color with a 2-3 inch head that dissipates quickly. The alcohol content of this beer is dangerous, because you can't taste the warming effects it has on you. It is very sweet with the honey and cherry additions, but it is incredibly well-balanced with hops and a special, spicy yeast strain. This was a very special brew from Troegs (www.staythirstyblog.com/2010/06/troegs-mad-elf-ale.html).


Our crazy-awesome Belgian-style pale ale A Little Crazy is available in cans again and currently on retailers’ shelves (http://beerpulse.com/2014/01/revolution-a-little-crazy-cans-are-back-4th-year-beer-marks-brewerys-fourth-anniversary-2183/).








Viewing all articles
Browse latest Browse all 1692