Quantcast
Channel: Rollende Bierton
Viewing all articles
Browse latest Browse all 1692

Blauw: atoomnummer 27

$
0
0
Bij 2 voor12 hoorde ik de vraag welke stof in bier werd gebruikt de schuimkraag te stabiliseren. De stof werd ook gebruikt om glas een blauwe kleur te geven. Deze stof met atoomnummer 27 werd dus ook in bier gebruikt totdat stevige drinkers in Canada er last van kregen...

Kobaltblauw?

Bij het horen van de naam kobalt denken veel mensen aan "kobaltblauw", als verfstof of pigment bekend om de prachtige tinten helder blauw die het teweeg brengt in glas en aardewerk. Sommigen denken aan een atoombom; weer anderen aan "edele" metaallegeringen. De mineralenverzamelaar denkt misschien nog aan cobaltien, saffloriet en erythrien. Verpleegsters leggen weer eerder een verband met het ziekenhuis en de afdeling bestralingsbehandeling en artsen misschien wel met
vitaminen. Maar slechts weinigen onder ons zullen bij het horen van de naam kobalt meteen aan bier denken. En dat kobalt iets met kabouters te maken heeft gelooft geen zinnig mens.
...
Kobalt is een zilverwit metaal waarvan jaarlijks zo'n 40.000 ton gewonnen wordt uit kobalthoudende ertsvoorkomens. Het heeft een vrij hoog smeltpunt, namelijk 1495°C, is 8,9 x zo zwaar als water en is weinig gevoelig voor oxidatie en corrosie.
...
Het meeste kobalt wordt gebruikt voor het maken van hoogwaardige, corrosie- en temperatuurbestendige metaal legeringen en staalsoorten: van turbinemotoren, werktuigen,
machine-onderdelen etc.
...
Lang voor het metaal Co uit z'n ertsen werd vrijgemaakt, vond het — in de vorm van kobaltoxiden — al toepassing als kleurend bestanddeel van aardewerk, tegels en glas. ...gele, groene en rode tinten kunnen worden gemaakt met Co-verbindingen. Bovendien wordt Co toegepast in drukinktsoorten en als rubberkleurend pigment. Vele eenvoudige kobaltverbindingen ("zouten", zoals het chloride, nitraat, bromide) bevatten kristalwater en zijn dan rose-rood van kleur (denk aan het mineraal erythrien!).
Het aardige daarbij is, dat bij verwarming — dus bij ontwijken van (een deel van) dit kristalwater — tevens de kleur van het zout verandert (meestal van rood naar blauw). Dit effect wordt gebruikt in allerlei vochtmeters en u kent waarschijnlijk ook de kitscherige van kleur verschietende
weerhuisjes en weerpoppetjes, die in vochtige lucht rose en in droge lucht blauw zijn gekleurd.
...
De bekendste kobaltmineralen zijn: heterogeniet; sphaerocobaltiet; erythrien; roseliet; cobaltien; skutterudiet; saffloriet; linnaeiet; carroliet. Dit zijn tevens de meest verzamelwaardige mineralen. Beschrijvingen ervan vindt u in uw mineralenboeken. Er zijn echter zo'n 50 kobaltmineralen,
terwijl daarnaast nog vaak wat kobalt in nikkelmineralen zit, zonder dat de laatste daardoor kobaltmineralen genoemd mogen worden (http://natuurtijdschriften.nl/download?type=document&docid=414626).

Kobalt is een scheikundig element met symbool Co en atoomnummer 27. Het is een zilverkleurig overgangsmetaal.
Door de Egyptenaren, Grieken en Romeinen werden kobaltverbindingen gebruikt voor het kleuren van glas. In Perzië werd een ketting gevonden met door kobaltverbindingen gekleurde blauwe glaskralen uit ongeveer 2250 v.Chr. De Chinezen gebruikten in de tijd van de Tang- en Ming-dynastie kobaltverbindingen voor het kleuren van porselein.
Het element zelf werd omstreeks 1730 ontdekt door Georg Brandt tijdens het onderzoeken van mineralen. Deze Zweedse wetenschapper was toen in staat om aan te tonen dat kobalt zorgde voor de blauwe kleur en niet – zoals eerder aangenomen – bismut.
Net als in de oudheid wordt kobalt(II)oxide, beter bekend onder de triviale naam kobaltblauw, gebruikt als pigment voor glas en porselein (https://nl.wikipedia.org/wiki/Kobalt).

Het wordt dus ook gebruikt in bier:

De wanden van de gasbellen zijn niet overal even dik. Door capillaire werking endoor de zwaartekracht worden de dikke gedeelten steeds dikker en knappen de dunnere delen uiteindelijk.Het schuim zakt in elkaar. Met hulpmiddelen is het mogelijk de stabiliteit van het schuim te verhogen. Daartoe worden onderandere schuimstabilisatoren gebruikt, zoals gemodificeerde alginaten en soms ook kobaltzouten (kobalt(II)chloride of -sulfaat).
De stabiliserende werking van kobalt op de schuimkraag van bier werd in 1957 in Kopenhagen ontdekt en door de Denen gepatenteerd. In het Canadese Montreal werd deze stabilisator wat te uitbundig toegevoegd aan het gerstenat. De vaste klanten vande cafés, met name de zware drinkers, kregen hartklachten. Enkele tientallen lieten het leven. Dat kobalt de enige oorzaak van de verhoogde sterfte was kon,gezien de drink- en voedingsgewoonten, niet worden bewezen. Kleine hoeveelheden kobalt in het dagelijkse voedsel zijn niet giftig, maar zelfs noodzakelijk. Dit metaal is onder andereeen wezenlijk bestanddeel van vitamine B12. In het lichaam van een volwassene komt 1 - 2 gram kobalt voor (http://docplayer.nl/78289-Waarom-staat-er-schuim-op-bier.html).

Kobalt is een anorganische stof. ...Kobalt is een onderdeel van vitamine B12. Een tekort aan kobalt – en dus vitamine B12 – kan bloedarmoede veroorzaken....Kobalt is een onderdeel van vitamine B12. Vitamine B12 wordt ook wel cobalamine of extrinsieke factor genoemd. In cobalamine zit het woord kobalt verstopt. De vitamine bevat ongeveer 4,35% kobalt. Samen met vitamine B12 is kobalt noodzakelijk voor de bloedvorming. Het zijn de bouwstenen van hemoglobine (https://www.dietcetera.nl/voedingsstoffen/kobalt).

Back in the 1960's, some breweries added cobalt to beer for foam stabilization. Some who drank large quantities of the beer experienced nausea, vomiting, and heart injury. However, heart injury was not seen in anemic people or pregnant women treated with cobalt. Animal studies have shown abnormal fetal development in animals exposed to high concentrations of cobalt during pregnancy.
The International Agency for Research on Cancer has determined that cobalt is a possible carcinogen to humans, but human studies are currently inconclusive. Animal studies show that cobalt causes cancer when placed directly into the muscle or under the skin, but not when the animals were exposed to cobalt in air, food, or drinking water. Skin contact with cobalt or some of its compounds can lead to allergic dermatitis.
The synthetic isotope 60Co, is used extensively as a tracer and in cancer radiotherapy, but must be handled carefully. Because it has a gamma ray emission rate 25 times that of radium, it poses a significant radiation exposure hazard when mishandled or released into the environment (http://corrosion-doctors.org/Elements-Toxic/Cobalt.htm).

Cobalt and the Heart
CARL S. ALEXANDER, M.D.  1 February 1969
nn Intern Med. 1969;70(2):411-413. doi:10.7326/0003-4819-70-2-411
In late 1963 or early 1964 certain brewers in Quebec, Canada, and the United States began adding cobalt to beer in order to stabilize the foam. Within months an epidemic form of fulminating cardiomyopathy recognizably distinct from alcoholic cardiomyopathy and beriberi occurred in Quebec City, Canada (1). Later the syndrome was identified at the Veterans Hospitals in Omaha, Nebr. (2) and Minneapolis, Minn. (3) and in Leuven, Belgium (4). It is impossible to estimate the total number of cases that occurred around the world, but some idea might be gained from the knowledge that about 25% of all the beer... (http://annals.org/article.aspx?articleid=682984)

Quebec beer-drinkers' cardiomyopathy: etiological considerations.
Y. Morin and P. Daniel Can Med Assoc J. 1967 Oct 7; 97(15): 926–928.
Quebec beer-drinkers' cardiomyopathy Summary is felt to be multicausal in origin. While it is probable that excessive alcohol ingestion and various nutritional deficiencies played an important
part, it is believed that the addition of cobalt to beer was the essential factor in the production of this type of cardiomyopathy. (www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1923410/pdf/canmedaj01236-0048.pdf) (www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1923410/)

An Enquiry into the Role of Cobalt in the Heart Disease of Chronic Beer Drinkers
H. KESTELOOT, M.D.; J. ROELANDT, M.D.; J. WILLEMS, M.D.; J. H. CLAES, M.Sc.; J. V. JOOSSENS, M.D © 1968 American Heart Association, Inc.
(http://circ.ahajournals.org/content/37/5/854.abstract)
The natural history of a new disease entity in chronic beer drinkers consisting of pericardial effusion, a low cardiac output, and in about half of the cases of polycythemia is presented. Normalization of the heart volume, the hemoglobin value, and the hemodynamic state was obtained in patients who stopped drinking. Further evidence of the importance of cobalt in the development of the disease is presented. All patients drank beer to which cobalt was added and the disease was not seen in chronic alcoholics drinking wine or other alcoholic beverages. In view of the rather small quantity of cobalt consumed, an hypothesis is formulated which attributes the cobalt toxicity in chronic alcoholics, to a dietary deficiency of sulfhydryl-groups containing amino acids and a dietary deficiency of protein (http://circ.ahajournals.org/content/37/5/854.full.pdf).

car·di·o·my·op·a·thy (kar'dē-ō-mī-op'ă-thē),
Disease of the myocardium. As a disease classification, the term is used in several different senses, but is limited by the World Health Organization to: "Primary disease process of heart muscle in absence of a known underlying etiology" when referring to idiopathic cardiomyopathy.
Synonym(s): myocardiopathy
[cardio- + G. mys, muscle, + pathos, disease]
cardiomyopathy /car·dio·my·op·a·thy/ (-mi-op´ah-the)
1. a general diagnostic term designating primary noninflammatory disease of the heart.
2. more restrictively, only those disorders in which the myocardium alone is involved and in which the cause is unknown and not part of a disease affecting other organs.cardiomyopath´ic
alcoholic cardiomyopathy  dilated cardiomyopathy in patients chronically abusing alcohol.
beer-drinkers' cardiomyopathy  cardiac dilatation and hypertrophy due to excessive beer consumption; in at least some cases it has been due to the addition of cobalt to the beer during the manufacturing process (http://medical-dictionary.thefreedictionary.com/beer-drinkers'+cardiomyopathy).

Dow Breweries was a brewing company based in the province of Quebec, Canada. The company was founded in Montreal by William Dow (1800–1868). Its brewery in Quebec City was formed in 1952 in the facilities formerly used by the Boswell Brewery (1843–1952). It was acquired by Carling O'Keefe and stopped its activities on March 31, 1966. After the purchase by Carling O'Keefe, the Dow brand came under the ownership of Molson, but disappeared from the Canadian market in the spring of 1997. Brands brewed by Dow included Dow Ale, Kingsbeer Lager and Black Horse Ale.
...
In August 1965, a patient presented to a hospital in Quebec City with symptoms suggestive of alcoholic cardiomyopathy. Over the next 8 months 50 more cases with similar findings appeared in the same area with 20 of these being fatal. It was noted that all patients were heavy drinkers who mostly drank beer and preferred the Dow brand, 30 out of those consuming more than 6 liters (12 pints) of beer per day. Epidemiological studies found that Dow had been adding cobalt sulfate to the beer for foam stability since July 1965 and that the concentration added in the Quebec city brewery was 10 times that of the same beer brewed in Montreal where there were no reported cases.
Although Dow denied any responsibility, the Dow Brewery in Quebec City temporarily shut down and the remaining beer was dumped into the Saint Lawrence River. At the time of the incident, Dow Ale was the number one selling beer in Quebec; however, as a result of the "tainted beer scandal" sales of the brand soon dropped dramatically never to recover (https://en.wikipedia.org/wiki/Dow_Breweries). Zie ook http://biervat.blogspot.nl/2013/06/uncle-ben-en-john-mitchell-slinkse.html

How Quebec beer and TV’s Dr. House solved a medical mystery
TV show gives clue to 'cobalt intoxication'
CBC News Posted: Feb 06, 2014 7:24 PM ET Last Updated: Feb 07, 2014 9:21 AM ET
A patient with a mysterious set of heart symptoms left doctors in Germany stumped until they noticed some striking similarities to a case on the TV medical drama House —  a mystery first solved by Canadian doctors nearly 50 years ago by looking at beer.
A 55-year-old man with severe heart failure was referred to a hospital in Marburg, Germany, to rule out coronary artery disease, a common cause of heart failure. He was almost deaf and almost blind, with fever of unknown cause, hypothyroidism, enlarged lymph nodes and several other symptoms. Both his hips had been replaced but otherwise his medical history was uneventful.
"Searching for the cause combining these symptoms — and remembering an episode of the TV series House, which we used for teaching medical students  — we suspected cobalt intoxication as the most likely reason," wrote Dr. Juergen Schaefer of Marburg University Clinic Center for Undiagnosed Diseases and his co-authors in Thursday’s online issue of the medical journal The Lancet.
Schaefer’s team took X-rays of the hip and found high levels of two heavy metals, cobalt and chromium, in his urine. The diagnosis? Cobalt intoxication from metal hip replacements.
One of the first published reports on cobalt intoxication was in 1967. Called "Quebec beer drinkers’ cardiomyopathy," doctors described 44 men in their 40s to 60s who were heavy drinkers who died unexpectedly.
"There was a suspense element to the story," recalled cardiologist Dr. Yves Morin of Quebec City. "It took a lot of time and effort to find a cause of the disease."
It turned out the men all drank beer made at the Dow brewery in Quebec City. The brewery had added cobalt to stabilize the beer's foam.
Morin said autopsies were carefully conducted but pathologists in Canada and the U.S. weren’t familiar with the lesions. Investigations of similar outbreaks in other beer-brewing towns led to diagnoses of cobalt poisoning.
"At that point, the addition of cobalt was suspended throughout the world but you can't imagine the number of patients everywhere who died from that disease because it was 40 per cent mortality," Morin said.
In the German case, after the man received a new left ceramic hip prosthesis, the cobalt and chromium concentrations in his blood decreased, he stabilized and recovered slightly. His cardiac function improved after a defibrillator was implanted but the vision and hearing recovered only slightly.
Schaefer, who is sometimes referred to as Germany's Dr. House, said he's grateful for the diagnostic skills of a fictional doctor, although he doesn't admire the character's appalling bedside manner.
"I guess he would have been fired a couple of times in our hospital," Schaefer said.
For David Shore, the creator and executive producer of House, it's thrilling to learn of the show's inadvertent benefit.
"I don't think Mad Men or Breaking Bad are saving any lives, but House saved lives," Shore said. "That's great."

Zo kan een vraag in een TV-kwis een hele bierhistorie en gezondheid veroorzaken op een blog als dit...



Viewing all articles
Browse latest Browse all 1692