Quantcast
Channel: Rollende Bierton
Viewing all articles
Browse latest Browse all 1692

Groen licht?

$
0
0
Querine de Vos wees op op het programma Groen Licht. Daarin werd de vraag gesteld: Zijn microbrouwsels goed voor het milieu?
Op http://www.npo.nl/groen-licht/04-01-2016/VARA_101377805 lezen we in de omschrijving:
"Twee koks vragen zich af of microbouwsels goed zijn voor het milieu"

Vanaf de 6e minuut van het programma zien we Ronald Giphart en Mascha Lammes (ze worden kookboekenschrijvers genoemd, vanwege hun kookboek Vurrukkulluk) kabeljauw maken in bierbeslag (deze?). Tijdens het bereiden van de vis zie je ze het ene bier na het andere proeven. Ze zeiken pilsbier af en Giphart gaat los over de Craft Beer Revolution, zoals hij wel vaker heeft gedaan afgelopen jaar, en hoe Nederland voorop zou lopen...

Dat laatste geloof ik niet echt.Waarom zou Nederland voorop lopen? Amerika, Canada, Nieuw-Zeeland zijn een paar landen waar het volgens mij veel eerder was en nu vele malen groter is.

Maar goed rond minuut 9 stellen ze een vraag of al die microbrouwerijen eigenlijk wel milieuvriendelijk zijn!?!? 
Het antwoord komt op het eind van de uitzending? De vraag is een teaser???
Wie bedenkt zoiets?
Zijn er echt mensen die dat interessant vinden? Querine in ieder geval niet. MIj ook niet zo al verwacht ik dat het logisch is dat kleine bedrijfjes minder efficiënt zijn dan de grote bedrijven. Die grote kunnen continue doorgaan en besparen dus op opstart- en schoonmaakkosten.
Maar we zullen zien...
Ondertussen besteedt het programma aandacht aan energiecentrales. We willen af van gas, olie en steenkolen. Dan lijkt mij dat het verbranden ervan met energiewinning een goede optie. Het programma stelt echter voor om over te stappen op groene stroom. Maar dan komen we toch niet af van olie, gas en steenkool?
Ach ze zullen gesponsord worden door Nuon (of een andere groene energieleverancier, zoals Qrent of Greenchoice). 

Later komt een stukje over composteerbaarlogo's. Ze gaan het testen op een 'echte composthoop'. Je ziet ze er plastic kapot knippen bij de composthoop. Pff wat duurt dat. Volgens mij kan dat helemaal niet. Volgens mij was de ervaring dat dat spul geheel niet vergaat. Het wordt broos en valt uiteen in microplastic. Maar goed er komt geen conclusie en het is tijd voor het bier.

Op minuut 19:10 wordt de vraag herhaald: Zijn microbrouwerijen goed voor het milieu?
Henri Reuchlin legt de grondstoffen van bier uit. Daarbij komt de stelling dat donkere mout (dus donker bier) slechter is voor het milieu omdat er meer energie voor nodig is, vanwege het eesten. Daar zit wat in. Maar die afweging speelt bij zowel de grote als kleine brouwerijen, al zullen de kleine brouwerijtjes meer donker bier brouwen dan de pilsgiganten. 1-0 voor de pilsgiganten.

Een ander milieuaspect is de afstand die de grondstoffen zoals graan moeten afleggen naar de brouwerij. Daarbij gaat het met name over de afstand van het graan tot de brouwerij, maar volgens mij is de afstand naar de mouterij en van daar naar de brouwerij belangrijker.  Ach die nuance zal in dit kleine item verloren zijn gegaan vermoed ik. Dat hop e.d. ook transport hebben en van over de hele wereld komen, waarbij zowel de 'grote brouwerijen' zoals Gulpener en Palm als sommige van de kleine brouwerijtjes hop lokaal telen, wordt niet eens vermeld. Ook dat zal geknipt zijn vermoed ik. Hier komt een voordeel voor de kleintjes, dus 1-1. 

Voor het brouwen van 1 liter bier is volgens Henri 5 a 6 liter water nodig, voor het brouwen en voor de schoonmaak. Tijdens mijn studie was die verhouding 1 op 7 en ik kan me voorstellen dat het bij kleine brouwerijtjes geen prioriteit is en het dus best 1 op 8 a 9 zou kunnen zijn... De grote brouwerijen maken vooral pils en kleine brouwerijtjes speciaalbier, dus pils is beter voor het milieu dan speciaalbier? Dat wordt dus 2-1.

Een ander aspect dat genoemd wordt is koeling. Pils vraagt meer koeling tijdens het lageren en dat kost meer energie dan de warme kamer op 18 a 20 graden bij speciaalbier. Pils is dus slechter voor het milieu dan speciaalbier?  We komen nu terug op gelijkspel: 2-2.

Daarna gaat het over de verpakking. Bier van de kroeg (verpakt per fust) is beter voor het milieu dan bier thuis (verpakt per flesje). Ook het transport wordt besproken, daarbij lijken de beelden mij heel bekend. Volgens mij zaten die tijdens mijn studie ook op de CDi (wie kent dat nog?) over transport en bierbrouwen. Henri geeft aan dat hoe beperkter je afzetgebied als brouwer hoe beter het is voor het milieu. Dit geeft niet echt een uitslag want zowel de grote als kleine brouwers zetten hun product af in fles en fust. Maar aangezien de kleintjes meer op fles, maar meer lokaal doen tegenover de mondiale afzet, maar meer in bulk, blijft het gelijk: 3-3.

Vervolgens komt zijn conclusie dat je WAARSCHIJNLIJK kan zeggen dat een grote brouwerij beter voor het milieu is dan een kleinere... ik denk dat je dat zeker kan zeggen, maar dat je het daarna wel met onderzoek moet gaan aantonen... Tenslotte komt de opmerking dat koelen de meeste milieubelasting geeft en dat als de consument het bier in een oude koelkast zet het dus slechter voor het milieu is en elke besparing bij de brouwerij teniet wordt gedaan...Ook is de tip om geen gekoeld bier te kopen als je het toch niet direct opdrinkt want dan is het voor niets op die temperatuur gebracht...

Tja, goedbedoelde tips en uitspraken, maar ik krijg toch een beetje het idee dat het programma met een vraag zat en die voor heeft gelegd aan de club en meneer Reuchlin dan maar wat algemeenheden heeft verkondigd. Die oude slechtwerkende koelkast bij de consument  staat echt niet enkel aan als er bier is, maar vrijwel altijd. Een koelkast werkt beter als deze vol is (is 'trager', waardoor minder koude verloren gaat als de koelkastdeur opengaat). Met andere woorden het bier erin bespaart juist energie bij de consument zelf of destijds in de winkelkoelvitrine. 

Dat de grote brouwerijen beter voor het milieu zijn lijkt mij logisch. Ze werken met grotere volumes, waardoor hun milieubelasting, die in absolute zin vele malen groter is dan die van een kleine brouwerij, een kleinere impact heeft per lier bier. Ze gaan langer (continu) door, waardoor er geen warmteverliezen zijn en er minder vaak hoeft te worden schoongemaakt. Ze hebben ook per batch meer afval(water), warmte en geur. Dat lijkt nadelig, maar maakt een investering op voorzieningen (warmtewisselaar, afvalwaterzuivering of geurfilter) juist interessant. Een kleine brouwerij gaat echt geen paar graden warmte uit warm afvalwater terugwinnen, terwijl dat bij een grote brouwerij juist wel geld kan opleveren. Hetzelfde geld voor afval. Bij een grote brouwerij kan een project op afvalbesparing meer opbrengen dan kosten, terwijl bij een kleine brouwerij de afvalwagen vaker zal rijden (meer transport) en bijvoorbeeld bostel niet naar de boer gaat, maar naar de afvalverbranding omdat het te weinig is om een goed contract met een afnemer te kunnen afsluiten. Klein zijn mag dan volgens sommige milieufilosofen als iets goeds worden gezien, soms is het niet slecht om groot te zijn.

Wacht? Eindig ik nu met een positief oordeel over de pilsgiganten? Alsof die brouwkabouters slecht voor het milieu zouden zijn? Nee, de impact is dermate klein dat het vergelijkbaar is met thuisgebruik. Stel dat je zelf thuis bier brouwt je hebt zelf de controle over wat er in gaat. Het kost je relatief veel energie en tijd en geeft veel afval en schoonmaakwerk. Het is slechter voor het milieu dan bij de brouwgigant, maar door de beperkte omvang valt het mee. Ik denk dat dat ook de clou is bij brouwerijtjes. Maar op een zeker moment groeien ze uit hun jasje en zijn ze te groot voor het servet, maar te klein voor het tafellaken. En dan? 
Gaan ze besparen, verspilling beperken of efficiënter werken? Als ze het niet doen kost het geld, dus wat denk je zelf?

Kleine brouwerijen hoeven dus niet per definitie goed of slecht te zijn voor het milieu. Ik ken echter ook een hele kleine brouwerij die min of meer energieneutraal is. De pilsgiganten hebben grote besturen en meer personeel dat naar het werk komt. Die verkeerskm tikken ook aan. Vaak zijn er wereldwijd kantoren e.d. die kosten ook energie. Dus misschien dat het brouwen efficiënter is, maar door overhead is er nog steeds meer milieuimpact. Zo, dat brengt de status quo terug in balans. Microbrouwerijen zijn niet beter of slechter dan de pilsgiganten. 


Viewing all articles
Browse latest Browse all 1692