Brouwerij De Hemel heeft voor Nevel een bier gebrouwen, of heeft Nevel een bier gebrouwen bij brouwerij De Hemel? Het bier heet Iris, en is vernoemd naar de Griekse Godin Iris. De boodschapper tussen de aardse wezens en het godenrijk. Zo staat ook op het groene etiket van het bier.
Het blonde bier smaakt net zo rins als ik gewend ben van het Nijmeegse Nevel.
Nevel Iris is een collab met Brouwerij De Hemel, ook uit Nijmegen. Een blond bier met de typische smaak van de wilde Nevel gist, met tonen van citrus. Details Inhoud:33 cl Bierstijl:Wild Ale ABV (alcoholpercentage):5.5% IBU (bitterheid):– EBC (bierkleur):– Ideale schenktemperatuur:6°C (https://www.beerdudes.club/bier/nevel-iris/)
Nevel, ook bekend als Nevel Wild Ales, is een Nijmeegse bierbrouwerij, opgericht door Vincent Gerritsen en Mattias Terpstra.[1] Geschiedenis De brouwerij werd in 2014 opgericht door Vincent Gerritsen en Mattias Terpstra onder de naam Katjelam met vestiging in de Smeltkroes in het Honigcomplex. De brouwerij verhuisde naar een leegstaande fabriekshal in het Honingcomplex, waar half 2017 een nieuwe brouwinstallatie in dienst genomen werd.[1] De brouwerij staat bekend om hun bieren met wilde gisting. In 2021 werd hun bier 'Meander' uitgeroepen tot beste bier van Nederland.[2] (https://nl.wikipedia.org/wiki/Nevel_(brouwerij))
Nevel is op een belangrijke missie: mensen opnieuw in verbinding brengen met de natuur. Dat doen ze op eigenzinnige wijze: ze brouwen bier met 100% Nederlandse grondstoffen van duurzame en natuurinclusieve boeren en gebruiken unieke wilde gistcultuur. ... Uitdagende, verfrissende bieren met zeggingskracht Nevel maakt wilde bieren in Nijmegen. Bieren die niet schreeuwen, maar die veel te zeggen hebben. Een herkenbaar karakter met uitdagende smaken, maar ook verfrissend, doordrinkbaar en laag in alcohol. Met natuurlijk geteelde kruiden, fruit, boombast en zelfs groenten uit onze eigen omgeving. Lokale leveranciers krijgen van ons een eerlijke prijs voor hun producten, zodat zij duurzaam kunnen blijven telen. Brouwen is voor ons meer dan alleen bier maken; het is de weg naar een nieuwe balans. (https://www.goodfoodclub.nu/aanbieder/brouwerij-nevel/)
WILDE EN ZURE BIEREN, DIRECT UIT DE NATUUR MET NEVEL ZIJN WE OP EEN BELANGRIJKE MISSIE: MENSEN OPNIEUW IN VERBINDING BRENGEN MET DE NATUUR. DAT DOEN WE OP EIGENZINNIGE WIJZE: BIER BROUWEN MET 100% NEDERLANDSE GRONDSTOFFEN VAN DUURZAME EN NATUURINCLUSIEVE BOEREN EN VERGIST MET ONZE UNIEKE WILDE GIST CULTUUR. (https://nevel.org/)
Nevel Brouwerij Opgericht: 2014 Namen (2014-2016) Katjelam Brewing Company (2016-2020) Nevel Artisan Ales (2020-) Nevel (https://www.nederlandsebiercultuur.nl/databank/brouwerij/1263-nevel)
De brouwerij is in 2014 opgericht door de natuurkundestudenten Vincent Gerritsen en Mattias Terpstra, toen nog onder de naam Katjelam, op het Honigcomplex in Nijmegen. In 2016, na hun studie natuurkunde, verhuisden ze naar een grote fabriekshal op de Honig, werd de naam veranderd naar Nevel Artisan Ales en richtten ze zich als enige brouwerij in Nederland volledig op gemengde vergisting. De naam werd gewijzigd omdat de bieren onder de merknaam Katjelam steeds slechter werden gewaardeerd op bijvoorbeeld Untappd. De bieren werden vaak gekocht vanwege het logo (een kat en een lam) en de naam Katjelam en bij het proeven verwachtte men veelal geen zuur bier. De naam Nevel Artisan Ales werd gekozen om te benadrukken dat de brouwers dicht bij de natuur blijven. Niet alleen door de manier van brouwen, maar ook door veel te werken met natuurlijke producten. Medio 2017 is de productie op de nieuwe installatie gestart en met de aanschaf van een bottellijn zijn de bieren ook op fles verkrijgbaar. Men heeft direct de beschikking over meer dan 150 houten wijnvaten waarin de bieren verder kunnen rijpen. Er is een kleine bottelshop in de brouwerij en in 2018 openen ze hun eigen proeflokaal op het Honig complex. Nevel is een authentieke, duurzame brouwerij met een grote passie voor traditionele bierstijlen als saison en stock ale. Ze halen hun inspiratie het liefst uit het Rijk van Nijmegen zelf: bramen die langs hun fietsroute groeien, kersen van een boomgaard in Lent, bloemen op het terrein van de brouwerij. Maar ze kijken ook verder dan bier en verdiepen zich graag in ambachtelijke chocolade en kaas, vernieuwende restaurants en bijzondere kookboeken. Er wordt uitsluitend gewerkt met gemengde vergisting, waardoor de bieren verfrissend, droog en complex zijn. Een groot deel van de bieren heeft op houten vaten gerijpt om nog diepere smaken te creëren. Er wordt vaak gebrouwen met gisten die zelf gevangen zijn in de omgeving van de brouwerij, waardoor het bier een bijzonder lokaal karakter krijgt. Ze gebruiken zoveel mogelijk biologische ingrediënten en trekken er regelmatig op uit om kruiden en fruit te plukken voor het bier. Zo zijn er altijd verse ingrediënten van het seizoen. De bieren zijn een levend product met nagisting op fles en smaakevolutie: geen twee flessen smaken hetzelfde! Naast bier worden er ook cider, natuurwijn, kombucha, kvass en andere gefermenteerde dranken gemaakt. In 2017 bestaat het team uit Mattias, Robert, Vincent en Joyce Janssen. Mattias en Robert brouwen, Vincent regelt de financiële zaken, technische support, en dagelijkse zaken. Joyce is verantwoordelijk voor events, sales & marketing en communicatie. Joyce Janssen vertrek bij de brouwerij in 2020. Sinds 2020 wordt de naam Nevel gevoerd (dus zonder toevoeging Artisan Ales); maar soms wordt ook Nevel Wild Ales gebruikt. In juni 2021 wordt een crowdfunding campagne gestart om Nevel te laten groeien. In december 2021 moet Nevel het Honig complex verlaten en verhuist de brouwerij (tijdelijk) naar een nieuwe locatie op een industrieterrein in Nijmegen. Op deze locatie wordt niet meer gebrouwen, het basisbier komt dan van elders. In december 2021 bestaat het team uit Mattias Terpstra (eigenaar), Vincent Gerritsen (eigenaar), Robbert Roost (brouwer), Marjolein Abegg (sales & proeflokaal), Maurice Vogels (communicatie & sales), Hubert Hecker (sales), Audrey de Louw (financiën), en Paul Peeters (proeflokaal). Op 20 september 2022 kondigen ze het volgende aan: Lieve Nevel liefhebbers We hebben belangrijk nieuws om met jullie te delen. Er zijn veel dingen gaande in de wereld die effect hebben op onze brouwerij, zoals de coronacrisis en de stijgende kosten. Om Nevel een toekomstperspectief te geven, is het nu noodzakelijk om terug te gaan naar de basis. Sinds de oprichting van Nevel hebben we grootse plannen en dat hebben we altijd met fantastische medewerkers gedaan. Helaas zijn we nu genoodzaakt afscheid te nemen van hen. Vincent en ik zullen vanaf heden met zijn tweeën verder gaan met Nevel. Gelukkig hebben we ondertussen een ontzettend trouwe kring van liefhebbers, crowdfunders, abonnees, vrijwilligers en ambassadeurs opgebouwd. Daarom hebben we het volle vertrouwen in de toekomst. We gaan natuurlijk wel wat zaken anders doen. We gaan minder produceren en zullen ons iets meer richten op exclusiviteit. Dus een lager volume, maar specifieker gericht op het bereiken van juist onze liefhebbers. Daarnaast zijn we de komende tijd op zoek gaan naar samenwerkingen met bedrijven of ondernemers die een gelijke visie hebben om samen te werken. Zo willen we samen sterker worden op gebieden zoals logistiek, sales en marketing. Maar bijvoorbeeld ook een partner voor het uitbaten van de bar. Weet je iemand die daar interesse in heeft, laat het ons dan weten! We hebben nu natuurlijk ook de Van Boer tot Bier (vroeger Gelders Gerstenat) crowdfunding lopen. Dat zijn we al maanden aan het voorbereiden en wilden dat graag eerst lanceren. Die crowdfunding gaat over de essentie wat we proberen te bereiken met Nevel. Deze crowdfunding is dan ook echt bedoeld om deze samenwerkingen met onze boeren mogelijk te houden. Wij willen al onze medewerkers van de afgelopen 6 jaar ontzettend bedanken voor alles wat ze voor ons betekend hebben. Nevel is zo'n mooi bedrijf geworden mede dankzij hen. Het zal even wennen worden voor ons om het zonder hun hulp te moeten doen. Wil je ons graag helpen in deze fase? Je kan meedoen aan de Van Boer tot Bier campagne, maar we hebben ook op aanvraag van een aantal mensen een mooi pakket samengesteld die je kan bestellen om ons te steunen. In deze link vind je beide opties: https://linktr.ee/nevel Op naar de toekomst! Mattias en Vincent Eigenaren (2014-heden)Mattias Terpstra (2014-2023)Vincent Gerritsen (https://www.nederlandsebiercultuur.nl/databank/brouwerij/1263-nevel)
Nevel brouwt met een gemengde gistcultuur, die voor een deel bestaat uit gisten die ze zelf hebben geoogst van druiven uit Lent en voor een deel uit gisten die van andere natuurlijke bronnen komen. Ze zijn allemaal in het wild gevangen, vandaar de naam ‘wilde gisten’ en ‘wild bier’. Maar echt wild bier draait in hun ogen om meer dan wilde gist alleen. Het principe achter wilde bieren is dat de brouwer geduldig meebeweegt met de natuur, in plaats van te sturen op een snelle en goedkope productie. Onze bieren worden daarom gemaakt zonder onnodige toevoegingen als enzymen, extracten of kunstmatige geur- en kleurstoffen. De ingrediënten die ze gebruiken zijn zo puur en onbewerkt mogelijk en komen direct uit de natuur. Ze oogsten zelf of kopen rechtstreeks bij kleine, lokale, duurzame telers. (https://www.goodfoodclub.nu/aanbieder/brouwerij-nevel/)
Onze brouwerij richt zich uitsluitend op wilde gisting; deze gisten hebben we zelf geoogst en zijn allemaal afkomstig van natuurlijke bronnen. Hierdoor ontstaan zorgvuldig uitgebalanceerde bieren die niet schreeuwen maar veel te vertellen hebben. Een uitgesproken en evenwichtig karakter met uitdagende smaken, maar ook verfrissend, dorstlessend en laag in alcohol. Wild is ons vlaggenschip bier en is vergist met Nevels unieke gistcultuur, direct uit de natuur geoogst. Gebrouwen met 100% Nederlandse grondstoffen van duurzame en natuurinclusieve boeren, zonder onnodige toevoegingen. Wild is het bier gebrouwen met aandacht voor de natuur. Dit bijzondere bier is gebrouwen met verschillende granen en een subtiele dosis aromatische hoppen. De wilde gist geeft dit bier zijn uitgesproken geur en licht zure afdronk. Met 6% is het een prachtig doordrinkbaar bier. ... Het principe achter wilde bieren is dat de brouwer geduldig meebeweegt met de natuur, in plaats van te sturen op een snelle en goedkope productie. Onze bieren worden daarom gemaakt zonder onnodige toevoegingen. De ingrediënten die we gebruiken zijn zo puur en onbewerkt mogelijk en komen direct uit de natuur. Daarnaast ligt maatschappelijk verantwoord ondernemen ten grondslag aan alles wat we doen. Wij brouwen zonder puur economisch gewin voor onszelf. In onze keten maken we prijsafspraken die goed zijn voor alle partijen.... De natuur rond Nijmegen vormt de grondslag van onze brouwerij. Alle grondstoffen in onze bieren wordt met respect voor natuur geoogst. Door onszelf bij Voedselbos Ketelbroek of in samenwerking met een van onze vele boeren in de omgeveging. In ons bier proef je letterlijk terug wat we hebben geoogst, puur en natuurlijk. Je kunt de grondstoffen bijna voelen. (https://nevel.org/)
De natuur rond Nijmegen vormt de grondslag van de brouwerij. Ze plukken kersen in een oude boomgaard in Lent, halen vlierbloesem bij een verlaten fort aan de Waal en oogsten kruiden en boombast in een naburig voedselbos. Kruiden, fruit en groenten die ze niet zelf plukken halen we bij telers die in harmonie met de natuur werken. In elk bier zoekt Nevel naar de perfecte balans. Balans betekent voor ons dat het bier veel karakter en smaak heeft, maar niet doorslaat in uitersten. Kruiden en fruit zitten subtiel in het smaakpalet verweven, niet op de voorgrond. In ons bier proef je letterlijk terug wat we hebben geoogst, puur en natuurlijk. Je kunt de grondstoffen bijna voelen. ... Maatschappelijk verantwoord ondernemen ligt ten grondslag aan alles wat we doen. Wij brouwen zonder puur economisch gewin voor onszelf. In onze keten maken we prijsafspraken die goed zijn voor alle partijen, omdat we graag willen dat iedereen er beter uitkomt. Daarom werken we bijvoorbeeld direct samen met lokale telers, zonder tussenpersonen. Zo kunnen we ze een eerlijke prijs bieden en kunnen zij duurzaam blijven verbouwen. We zien ze als mens en niet als middel. In het verlengde daarvan ligt dat wij ook een eerlijke prijs vragen voor ons bier. (https://www.goodfoodclub.nu/aanbieder/brouwerij-nevel/)
Nevel maakt wilde bieren in Nijmegen. Bieren die niet schreeuwen, maar die veel te zeggen hebben. Een herkenbaar karakter met uitdagende smaken, maar ook verfrissend, doordrinkbaar en laag in alcohol. Met natuurlijk geteelde kruiden, fruit, boombast en zelfs groenten uit onze eigen omgeving. Lokale leveranciers krijgen van ons een eerlijke prijs voor hun producten, zodat zij duurzaam kunnen blijven telen. Brouwen is voor ons meer dan alleen bier maken; het is de weg naar een nieuwe balans. Wild bier We brouwen met een gemengde gistcultuur, die voor een deel bestaat uit gisten die we zelf hebben geoogst van druiven uit Lent en voor een deel uit gisten die van andere natuurlijke bronnen komen. Ze zijn allemaal in het wild gevangen, vandaar de naam ‘wilde gisten’ en ‘wild bier’. Maar echt wild bier draait in onze ogen om meer dan wilde gist alleen. Het principe achter wilde bieren is dat de brouwer geduldig meebeweegt met de natuur, in plaats van te sturen op een snelle en goedkope productie. Onze bieren worden daarom gemaakt zonder onnodige toevoegingen als enzymen, extracten of kunstmatige geur- en kleurstoffen. De ingrediënten die we gebruiken zijn zo puur en onbewerkt mogelijk en komen direct uit de natuur. We oogsten zelf of kopen rechtstreeks bij kleine, lokale, duurzame telers. Een nieuwe balans In elk bier zoeken we naar de perfecte balans. Balans betekent voor ons dat het bier veel karakter en smaak heeft, maar niet doorslaat in uitersten. Kruiden en fruit zitten subtiel in het smaakpalet verweven, niet op de voorgrond. Daarin verschillen we van veel andere brouwerijen. Wij willen dat alle onderdelen van het bier samenkomen in de smaakbeleving. Ook in ons bedrijf zoeken we een nieuwe balans. Maatschappelijk verantwoord ondernemen ligt ten grondslag aan alles wat we doen. Wij brouwen zonder puur economisch gewin voor onszelf. In onze keten maken we prijsafspraken die goed zijn voor alle partijen, omdat we graag willen dat iedereen er beter uitkomt. Daarom werken we bijvoorbeeld direct samen met lokale telers, zonder tussenpersonen. Zo kunnen we ze een eerlijke prijs bieden en kunnen zij duurzaam blijven verbouwen. We zien ze als mens en niet als middel. In het verlengde daarvan ligt dat wij ook een eerlijke prijs vragen voor ons bier. Hart voor natuur De natuur rond Nijmegen vormt de grondslag van onze brouwerij. We plukken kersen in een oude boomgaard in Lent, halen vlierbloesem bij een verlaten fort aan de Waal en oogsten kruiden en boombast in een naburig voedselbos. In ons bier proef je letterlijk terug wat we hebben geoogst, puur en natuurlijk. Je kunt de grondstoffen bijna voelen. Kruiden, fruit en groenten die we niet zelf plukken halen we bij telers die in harmonie met de natuur werken.... WIJ KUNNEN ONZE BIEREN NIET MAKEN ZONDER ONS RIJKE NETWERK AAN TELERS! — Mattias Terpstra, Oprichter... Onze telers zijn vaak pioniers in hun vak en hebben veel kennis over de smaak en toepassing van planten. Om die reden gaan we er altijd zelf heen en gebruiken we geen tussenpersonen. Bij elk bezoek leren we iets nieuws over de variëteiten die ze kweken en de subtiele smaaknuances, wat ons helpt bij het maken van ons bier. Foodforest Ketelbroek is onze belangrijkste samenwerkingspartner. Wouter van Eck heeft op een oude maisakker vlakbij Groesbeek honderden eetbare bomen, struiken en kruiden aangeplant, waar wij regelmatig van oogsten. Vanaf de lente gaan we er bijna elke week heen om te plukken wat op dat moment rijp of bruikbaar is. Het bos is gestoeld op de principes van permacultuur en kan zichzelf onderhouden, met minimaal ingrijpen van Wouter. Vanaf het begin was het onze droom om ons eigen graan te verbouwen. We werken inmiddels samen met Staatsbosbeheer, Hans Lamers en Gordons Spoor die in Groesbeek en Loenen velden voor ons hebben aangeplant met volledig onbespoten brouwgerst. Dit graan laten we vermouten bij Vloermouterij Masterveld in de Achterhoek, zodat we met volledig Gelderse mout kunnen brouwen. Daarnaast gebruiken we oude graanrassen als Heliaro tarwe, Rode Ebner spelt en Sint Jansrogge, die door Louis Dolmans op de Doornik natuurakkers vlakbij de brouwerij worden geteeld. Voor onze lokale hop werken we samen met twee Gelderse telers, Hop voor Bier en Hogenelst Hop. Zij zijn een van de weinige hopboeren die Nederland rijk is en ze telen voor ons de biologische hopsoorten die wij het meest gebruiken. Samen met de lokale mout en onze wilde gist maken we met deze hoppen een 100% Gelders bier. Een deel van ons fruit plukken we in oude boomgaarden, o.a. bij de Warmoes in Lent. Andere samenwerkingspartners zijn o.a. de Ommuurde Tuin, de Sterregaard en Kiemkracht 64. (https://nevel.org/over-ons/)
Nevel heeft allerlei bijzondere bieren zoals:
Tomaat: Het is alweer de 3e batch van dit mooie bier die we in samenwerking met DESEM Nijmegen maken. Tomaat: houtgerijpt wild blond bier met tomaat en venkelzaad. Geen zakjes gist. Zowel Nevel als DESEM maken een product door middel van wilde gisten. Nevel maakt traditionele stijl wilde bieren met een moderne inslag. Voor deze versie hebben we tomaten met venkelzaad in de oven geroosterd bij DESEM. De bedoeling was om de tomaten verder te concentreren door het vocht te verdampen. Daarnaast woorden de geroosterde smaken ook licht toegevoegd aan het bier. Het resulteert in een verfrissend en toegankelijk bier met een zuurtje door de tomaten en de houtrijping. Hét perfecte bier voor bij een heerlijke DESEM pizza. (https://nevel.org/product/tomaat/)
Wild Borders – Boerenerf collab... Blend van jonge en oude lambiek met een boerensaison... Wild Borders is een collab tussen Boerenerf en Nevel – 37,5cl Blend van jonge en oude lambiek met een boerensaison van onze vrienden van Brouwerij Nevel. Deze haversaison werd in augustus gebrouwen en heeft 8 maanden gerijpt in lambiekvaten. Gefermenteerd, gerijpt en gebotteld op de Boerenerf boerderij. (https://nevel.org/product/wild-borders-boerenerf-collab/)
Op aarde zien wij stof als iets vervelends. Stof zorgt ervoor dat we moeten niesen en dat we minimaal één keer per week ons huis moeten schoonmaken. Toch is stof in de ruimte een goed iets. Zonder kosmisch stof ontstaan er geen sterrenstelsels en worden er geen sterren geboren. De Hubble telescoop heeft een prachtige foto gemaakt van de noordwestelijke regio van de grote Irisnevel. De nabije ster HD 200775 verlicht het kosmische stof, waardoor een apart sfeerbeeld ontstaat. De stofdeeltjes in de Irisnevel zijn tien tot honderd keer kleiner dan aardse stofdeeltjes. Genoeg van deze stofdeeltjes en het is – indien de omstandigheden ideaal zijn – mogelijk om een ster te vormen. NGC 7023 is een reflectienevel, wat betekent dat het wordt verlicht door nabije sterren. De nevel gloeit zelf niet, zoals emessienevels. Reflectienevels zijn vaak blauw, door de manier waarop het licht valt. Toch zijn delen van de Irisnevel opvallend rood. Onderzoekers die het object onderzoeken zijn vooral benieuwd naar het gebied links en het gebied net iets boven het centrum. Daar zijn stoffilamenten roder dan verwacht. Waarschijnlijk is koolwaterstof de oorzaak van de rode tint. Deze foto maakt deel uit van de analyse van het onderzoek, maar in laboratoria op aarde wordt nog verder onderzoek gedaan naar deze nevel. De foto is een compositie van vier foto’s. Voor iedere foto is een ander filter gebruikt, namelijk het blauwe, groene, bijnainfrarode en H-alpha filter. Het beeld heeft een breedte van 3,3 arcminuten. Het noorden is beneden, het oosten is rechts. NGC 7023 is in 1794 ontdekt door William Herschel. De nevel bevindt zich in het sterrenbeeld Cepheus op een afstand van 1.400 lichtjaar bij de aarde vandaan. De nevel heeft een doorsnee van zes lichtjaar. (https://scientias.nl/irisnevel-is-verrassend-rood/)
Als tere kosmische bloemblaadjes zijn deze wolken van interstellair stof en gas ontloken in de vruchtbare stervelden op een afstand van 1300 lichtjaar in het sterrenbeeld Cepheus. Deze nevel, die soms de Irisnevel wordt genoemd en anderszins plichtsgetrouw gecatalogiseerd werd als NGC 7023, is niet de enige nevel in de nachthemel die de vergelijking met bloemen ontlokt. Niettemin toont deze mooie digitale opname in indrukwekkend detail de verschillende kleurschakeringen en symmetrieën in de Irisnevel. Binnenin de Iris omringt stoffig nevelmateriaal een massieve, hete jonge ster. De dominante kleur van de helderdere delen van de reflectienevel is blauw, wat karakteristiek is voor stofdeeltjes die sterlicht weerkaatsen en verstrooiien. De centrale filamenten van stof en gas gloeien op met een zwakke rozerode fotoluminescentie, doordat sommige stofdeeltjes de onzichtbare ultraviolete straling van de ster effectief omzetten in zichtbaar rood licht. Infraroodwaarnemingen wijzen op de waarschijnlijke aanwezigheid van complexe koolstofhoudende molekulen die bekend staan onder de noemer Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen (PAK)s. Zoals hier afgebeeld meet het helder blauwe deel van de Irisnevel ongeveer 6 lichtjaar in doorsnede. (https://www.public.asu.edu/~rjansen/apod/ap101112_nl.html)
Iris is een figuur uit de Griekse mythologie. De Griekse naam Iris (Ἶρις) komt van het Griekse werkwoord εἴρω ('eeiroo'), dat 'spreken; vertellen' betekent. Zij is de boodschapster van de goden en tevens de personificatie van de regenboog. Haar Romeinse naam is Iris/Arcis. Wanneer de godin Iris een boodschap van hemel naar aarde brengt, verschijnt volgens de Griekse mythologie als brug een regenboog. Iris zou een dochter van de zeegod Thaumas en de Oceanide Elektra zijn. Dat zij de dochter van een zeegod genoemd wordt, laat zich hieruit verklaren, dat bij de Grieken de regenboog uit zee scheen op te stijgen. Als boodschapster van de goden, maakten vooral Zeus en Hera gebruik van haar diensten; later was zij de dienares van Hera alleen. Haar snelheid is verbazend; evenals de hagel of de sneeuw, die uit de wolken neerstort, snelt zij van het ene uiteinde van de wereld naar het andere, zelfs tot op de diepste bodem van de zee en tot in de diepte van de onderwereld, om de bevelen van de goden ten uitvoer te brengen. In de literatuur wordt ze, in verband met haar grote snelheid, vaak Iris 'met de gouden vleugels' genoemd (bijvoorbeeld in Homeros Ilias 8.398 en 11.185; Homeros noemt haar overigens meerdere malen in de Ilias, maar nooit in de Odyssee). Ook de beeldende kunstenaars versierden haar beelden met vleugels, zodat het moeilijk zou zijn haar te onderscheiden van Nikè, als Iris niet de herautstaf, de caduceus, in de hand droeg. Sommige van haar beelden dragen ook wel een kan in de hand, want zij was het, zo meende men, die het water aan de wolken toevoerde. Een afzonderlijke verering heeft zij slechts in uiterst geringe mate genoten. Gewoonlijk denkt men zich haar als een jonkvrouw, die niet weten wil van het huwelijk. Soms echter is er sprake van haar verbintenis met Zephyros, waaruit volgens enkele verhalen Eros zou gesproten zijn. (https://nl.wikipedia.org/wiki/Iris_(godin))
De gele lis is de enige inheemse vertegenwoordiger van de lissenfamilie in Nederland. De irissen uit onze tuinen zijn familie van de gele lis en zijn gekweekte soorten uit buitenlandse voorouders. Irissen zijn geliefd om hun fantastische diep rode, blauwe, gele en paarse kleuren en de scherpe tekening. Deze bloemen hebben de originele kleuren van de regenboog, als herinnering aan een Griekse godin. Luister naar deze Griekse mythe. Lang, heel lang geleden hadden de Griekse goden een probleem. Omdat iedere god wijze, lieve of dreigende boodschappen naar de mensen stuurde, werden die met zoveel boodschappen opgezadeld dat ze door de bomen het bos niet meer zagen en de berichten gingen negeren. Iedere god op zich bedacht een oplossing. De een bracht de boodschap met donder en bliksem, de andere met liefdespijlen en weer een ander fluisterde de boodschap liefdevol in de oren van de mensen. Een hele mooie oplossing had oppergodin Hera gevonden. Een werkelijk oogstrelende oplossing! Ze nam de Griekse godin Iris parttime in dienst om haar boodschappen duidelijk én oogverblindend naar de aarde te sturen: Is de hemel donker en dreigend gekleurd en schijnt de zon op de wolken vol regendruppels, dan is Iris onderweg. Op voeten zo snel als de wind, snelt ze met een boodschap onder de arm vanuit de hemel via de regenboog naar de aarde. Als de Grieken de donkere en dreigende luchten met de kleurrijke pracht van de regenboog zagen, wisten ze dat Iris kwam. En onder de indruk van deze indrukwekkende aankondiging, luisterden ze altijd naar wat Hera hen via Iris wilde vertellen. Iris had het druk met de boodschappen van Hera, maar ze wilde haar andere taak niet verwaarlozen. Die taak was water uit meren en rivieren naar de wolken brengen zodat er regen kon vallen die de gewassen besproeide. Iris was dus erg geliefd onder de boeren, die haar ‘de groeigodin’ noemden. Gelukkig kon Iris haar beide taken vaak combineren: dan werden de boodschappen die ze via de regenboog bracht direct gevolgd door buiten van levenbrengend regenwater. Om deze bijzondere godin niet te vergeten staan ter nagedachtenis aan Iris bloemen op aarde die getooid zijn met de meest betoverende kleuren van de regenboog én die van water houden, want ze staan het liefst aan het water. De lissenfamilie omvat wereldwijd ruim 1500 soorten. In Nederland komt alleen de gele lis (Iris pseudacorus) in het wild voor met haar onovertroffen diep gele kleur, één van de zeven kleuren van de regenboog. Deze lis siert in het voorjaar de walkant, altijd met haar voeten in het water. Is de gele lis uitgebloeid dan is ze moeilijk te onderscheiden van kalmoes, lisdodde en egelskop. Aan de zaaddozen herken je haar weer. Daarin zitten, netjes in stapeltjes, als kleine damstenen, de zaadjes opgeslagen. Later in de zomer, als hij rijp is, barst de zaaddoos open en dobberen de zaadschijfjes over het water, op zoek naar een mooie kiemplek. De kleuren van de diverse irissoorten zijn zo mooi, dat mensen al heel vroeg een relatie hebben gelegd met de kleuren van de regenboog. Iris is de godin van de regenboog. (https://natuurverhalen.nl/2006/01/06/de-gele-lis-een-herinnering-aan-iris/)
De gele lis (Iris pseudacorus) is een plant uit de lissenfamilie (Iridaceae). Het is een 0,8–1 m hoge oeverplant van zoet, stilstaand of langzaam stromend water. De plant groeit in water dat tot zo'n 30 cm diep is. De lange, smalle bladen hebben een iets opstaande middennerf en blijven het gehele jaar groen. De bloemen zijn van mei tot juni te zien en zijn 5–12 cm in doorsnee. De bloem heeft een groot groen schutblad, drie grote afhangende bloemdekslippen, en drie kleinere kroonbladen. Na de bloei zitten de zaden als een rolletje munten opgestapeld in driekantige zaaddozen. Ze bevatten luchtholten waardoor ze blijven drijven.... In Nederland en in iets mindere mate in Vlaanderen is de plant een bekend gezicht langs sloten en andere ondiepe waterwegen. Het aantal planten liep eind 20e eeuw in Nederland fors terug, reden waarom de plant in de lijst van wettelijk beschermde planten opgenomen is geweest.... Doordat de gele lis veel voedingsstoffen uit het water opneemt, kan deze bijdragen aan het verbeteren van de waterkwaliteit. De nectar is vrij diep weggestopt, honingbijen en hommels moeten er helemaal in kruipen om bij de nectar te komen. Als na de bloei de zaaddozen helemaal rijp zijn, rollen de bruinkleurige zaden er uit. Ze drijven over het water weg tot ze langs de oever blijven hangen en ontkiemen. Andere planten in de omgeving zijn bijvoorbeeld de dotterbloem, kalmoes en waterzuring. De lissnuitkever (Mononychus punctum-album) is een 3–4 mm groot kevertje dat leeft van de sappen van de gele lis. De larve van de kever leeft van en in de zaden. Tuinen De gele lis kan in tuinvijvers gekweekt worden. De vijver moet daarvoor wel enige omvang hebben, anders groeit hij snel dicht. Vermeerdering kan zowel via zaadvorming als door scheuring plaatsvinden. (https://nl.wikipedia.org/wiki/Gele_lis)
Maar goed dit is geen bloemenblog, maar een bierblog. We hadden het over Iris, een collab tussen Nevel en De Hemel. Dit blonde bier van 5,5% is gebrouwen met o.a. engelwortelzaad. Erg toepasselijk bij Brouwerij De Hemel.
Engelwortel draagt de (Latijnse) wetenschappelijke naam Angelica en is een lid van de schermbloemenfamilie, ook wel apiaceae. (https://www.keukenplanten.nl/zaaikalender/engelwortel)
Engelwortel... Tweejarig keukenkruid met opvallende groen-witte bloemen en een anijsachtige smaak. Ze zijn vers of gekookt te gebruiken. In de vorm van tinctuur of thee verzacht de engelwortel maagklachten en verkoudheden. Bijen- en vlinderplant. zaaien: sept - feb oogsten: mei - juni... Angelica archangelica Bijen- en vlinderplant. Tweejarig keukenkruid met opvallende groen-witte bloemen en een anijsachtige smaak.Blad en bladstengels kunnen het best voor de bloei worden geoogst. Ze zijn vers of gekookt te gebruiken. In de vorm van tinctuur of thee verzacht de engelwortel maagklachten en verkoudheden. ↑ 150 cm ca. 0,5 gr Tuinzaden kruidenzaad engelwortelzaad (https://www.tabernal-zaden.nl/engelwortel.html)
De engelwortel (Angelica) is een opvallende plant met grote bloemschermen. Je kunt engelwortel zaaien en planten in de moestuin kweken als geneeskrachtig kruid. Engelwortel groeit op elk soort grond zo lang deze goed vochtig blijft. In het wild groeit engelwortel vaak langs oevers. De plant wordt soms tot wel 2,5 meter hoog. Deze plant kent heel veel toepassingen waarvan er ook veel geneeskrachtig zijn. Teelt is makkelijk op de juiste grond. (https://www.keukenplanten.nl/zaaikalender/engelwortel)
De Grote Engelwortel is een plant die ook in de natuur voorkomt, maar waarvan weinig mensen de handigheden kennen!... De Engelwortel of Aardsengelwortel is een plant die geteeld kan worden om diverse redenen. Van decoratieve aard om de mooie en geurende bloemen, als ook om medicinale redenen, vanwege de goede eigenschappen die de bladeren van de Engelwortel heeft. Daarnaast zit Engelwortel ook in diverse soorten gebak, en het bekende drankje Kruidenbitter bevat ook dit kruid. Zowel het blad, de stengel, als ook de wortel van deze bloem is te gebruiken! Hoe moet ik Engelwortel zaaien? Je kunt deze Engelwortel zaden direct buiten zaaien in de winter, en wel in de maanden januari en februari. Doe dit op een zaaibed. Als de plantjes wat groter zijn, kun je ze rond de maand mei verspenen en dan later in het jaar rond de herfst uitplanten. Het is een meerjarige plant, dus als het zaaien goed verloopt kun je er jaren van genieten. De Engelwortel planten kunnen wel een hoogte van 150 centimeter bereiken. Oogsten in de maanden mei tot en met juli. (https://moestuinland.nl/engelwortel-zaden-kopen)
Engelwortel bloeit met groen-witte bloemschermen op donkergroene stengels met donkergroen blad. Het wordt in de kruidengeneeskunde gebruikt vanwege zijn desinfecterende werking, ook verlicht het winderigheid en stimuleert het de spijsvertering. De zaden en wortels worden gebruikt om smaak te geven aan een aantal kruidenlikeuren. Het blad wordt ook wel kort gekookt als groente gebruikt. Omdat Engelwortel licht giftig is, wordt het gebruik ervan afgeraden voor mensen met diabetes en voor zwangere vrouwen. Van het blad wordt ook kruidenthee gemaakt die goed is voor de spijsvertering. Baden in een aftreksel van de wortel kan mensen met reuma verlichting van de klachten geven. Meerjarig. Hoogte: 150-200 cm. (https://www.123zaden.nl/engelwortel)
Het gebruik van de engelwortel als keukenplant is vrijwel onbeperkt. De geneeskracht wordt vaak benadrukt. Je kunt zo wel het blad en de stengels als de zaden en de wortels gebruiken. De zaden worden meestal gebruikt in fabrieken om olie uit te winnen. Bijvoorbeeld voor geneesmiddelen of om deze in cosmetica te gebruiken. De olie staat vooral bekend als Angelica-olie. De wortel en het blad of stengels zouden geneeskrachtig werken bij een slechte spijsvertering. Ze werken zo tegen winderigheid en krampen. Je kunt de stengels in de schaduw drogen om ook de aroma's beter te behouden. Hoe sneller je de plant droogt hoe meer de smaak verloren gaat. De bloemen, bladeren, stengels en sappen uit de wortels hebben een zoete smaak. De smaak en geur doet erg denken aan honing. De aroma's van de engelwortel worden soms gebruikt in likeur. Het gele melksap uit de wortel zou ook heel gezond zijn. Let wel op, want het sap uit de plant kan licht fototoxisch zijn. Bij contact met direct zonlicht kan het irritatie op de huid veroorzaken. Delen van de plant worden ook in bakkerijen gebruikt. Dat kan natuurlijk uitstekend, gelet op de zoete aroma's en smaak die de plant afgeeft. De engelwortel doet het erg goed in gebak of cake. In eigen keuken kan je makkelijk en simpel thee zetten van de (al dan niet gedroogde) delen van de plant. Je kunt de gedroogde delen later fijnmalen. (https://www.keukenplanten.nl/zaaikalender/engelwortel)