Zo'n 10 jaar geleden tijdens een open dag bezocht ik Bierbrouwerij Sint Servattumus. Nu de brouwerij bezoeken gaat niet, maar wat kan ik op internet vinden?
"Bierbrouwerij Sint Servattumus in Schijndel, is een ambachtelijke brouwerij, gespecialiseerd in het brouwen van speciale speltbieren. Op basis van mout, spelt en hop (bij voorkeur uit de omgeving) brouwt Sint Servattumus hoogwaardige speltbieren van diverse biertypen." (https://www.sintservattumus.nl/)
"Bierbrouwerij Sint Servattumus in Schijndel opgericht in 1996. Dit is een ambachtelijke bierbrouwerij die zich specialiseerd in het brouwen van speciale streekbieren en ambachtelijke 'etiketbieren'. Zij brouwen nog steeds de enige brouwerij met echte Schijndelse hop! Bovendien is Bierbrouwerij Sint Servattumus gespecialiseerd in het brouwen van Speltbier zoals de Speltbier Stout en Speltbier Weizen." (https://www.bierista.nl/brouwerij/bierbrouwerij-sint-servattumus)
"In 1992 starten de broers Carli en Henk van den Ekart samen met Toon van der Heijdenmet het brouwen van bier. Zoals de meeste brouwers, starten ook zij kleinschalig in de keuken. Met de oprichting van Stichting Bierbrouwerij Sint Servattumus wordt de stap gezet van thuisbrouwer naar professioneel brouwer. In eerste instantie werd er gebrouwen in een schuur achter het huis van Toon, later verhuisd de brouwerij naar de huidige locatie aan de Ericastraat in Schijndel." (https://www.sintservattumus.nl/)
Zou u zichzelf kunnen voorstellen? Ik ben Carli van den Ekart en jullie zijn bij Bierbrouwerij Sint Servattumus in Schijndel. (https://www.flesvandeweek.nl/sint-servattumus/ week 14)
Vertel eens wat meer! Bierbrouwerij Sint Servattumus is opgericht in 1996, samen met mijn broer Henk (inmiddels helaas overleden) en vriend van de lagere school Toon. We zijn in 1992 al begonnen, bij Toon achter in een schuurtje. Mijn broer had de technische kennis, ik de technologische kennis en Toon had een goede babbel, een goede combinatie. We hebben een paar brouwsels gemaakt en bedacht: we willen meer! Zelf hadden we namelijk maar een brouwketeltje van 40 liter. We zijn ons bier gaan laten brouwen bij de 3 Horne in Kaatsheuvel. We zijn in 1996 dus echt begonnen als stichting en vanaf 1997 was ons bier verkrijgbaar in Café de Hopbel in Schijndel. We dachten eigenlijk: over een half jaar is iedereen ons bier wel weer vergeten. Maar de vraag bleef, terwijl wij nog steeds in dat schuurtje zaten. Van het een kwam het ander en zijn we gaan uitbreiden. Voor dat brouwen in het schuurtje hadden we een gedoogvergunning van drie jaar en toen deze afliep zijn we een pand gaan zoeken. Het pand waar wij nu inzitten is gekocht door mijn broer en daar was helemaal niks. We hebben de installatie uit het schuurtje hier neergezet en zijn verder gaan uitbouwen. Omdat we een stichting waren, investeerde we al ons geld dat we verdienden terug in de brouwerij. Onze installatie is ook zelf gebouwd, vroeger kocht je dat nog niet allemaal zomaar. (https://www.flesvandeweek.nl/sint-servattumus/ week 14)
Hoeveel soorten bier hebben jullie? We hadden in eerste instantie een lijn van negen bieren, onder andere een witbier, een dubbel en een tripel. Vervolgens kwam hier een subsidieproject vanuit de provincie om oergranen te gaan hergebruiken. Toon was daar als de kippen bij en zo zijn we dat in ons bier gaan verwerken, dus hadden we ineens 9 speltbieren erbij en in totaal 18 bieren. Dat kunstje deden we ook met rogge, dus hadden we 27 bieren en we hadden nog een aantal fruitbieren. Dat werd mij wat teveel en toen hebben we besloten het terug te brengen naar de 9 speltbieren. Hoewel ik er twee niet heb weggedaan, dus in totaal hebben we 11 bieren. Daarnaast brouwen we ook voor anderen! (https://www.flesvandeweek.nl/sint-servattumus/ week 17)
Hoe is de naam van de brouwerij ontstaan? Het eerste bier dat wij brouwden was de dubbel: onze Vattumus. Vattumus is op zijn Brabants ‘pak ‘m eens’ en Sint Servattumus is weer afgeleid van Sint Servatius, beschermheilige van Schijndel. Toen wij met een kratje bier onder de tafel een naam moesten bedenken voor onze brouwerij, vonden we Sint Servattumus wel lekker klinken! ((https://www.flesvandeweek.nl/sint-servattumus/ week 17)
"Bierbrouwerij Sint Servattumus in Schijndel, is een ambachtelijke brouwerij, gespecialiseerd in het brouwen van speciale speltbieren. Op basis van mout, spelt en hop (bij voorkeur uit de omgeving) brouwt Sint Servattumus hoogwaardige speltbieren van diverse biertypen. De stap van thuisbrouwer naar professioneel brouwer bleek een grote stap. Zo werd de Stichting Bierbrouwerij Sint Servattumus opgericht. Op 1 september 1997 werd een vergunning verstrekt door de Dienst der Accijnzen en mocht er gebrouwen gaan worden voor de verkoop. In eerste instantie werd er gebrouwen in een schuur achter het huis van Toon. 3 jaar later verhuist de brouwerij naar een eigen pand in Schijndel. Bier met echte Schijndelse hop, een eeuwenoude traditie in Schijndel: de hopteelt, wordt in ere hersteld. Brouwerij Sint Servattumus brouwt hiervan echt Schijndels bier. Later wordt opnieuw een oude traditie hersteld; met spelt, verbouwd op de bolle akkers in Liempde (‘het Groene Woud), wordt door Sint Servattumus een heerlijk Speltbier gebrouwen. Er wordt voortvarend doorgebouwd aan Sint Servattumus." https://brabantsebieren.nl/bierbrouwerij-sint-servattumus/
"Bierbrouwerij Sint Servattumus in Schijndel, een ambachtelijke brouwerij, is gespecialiseerd in het brouwen van speciale streekbieren en ambachtelijke 'etiketbieren'. De enige brouwerij met echte Schijndelse hop! Bovendien is Bierbrouwerij Sint Servattumus gespecialiseerd in het brouwen van Speltbier. Het oudste bericht over de Schijndelse hopteelt stamt al uit 1400. Het gaat om een traditie die heel ver teruggaat in de tijd. De lage en zure grond in Schijndel is minder geschikt voor de teelt van granen, maar des te meer geschikt voor hop. De hopteelt heeft vroeger dan ook een zeer belangrijke rol gespeeld in en rondom Schijndel, de Schijndelnaren worden tenslotte niet voor niets 'Hopbellen' genoemd in de Carnavalstijd." (https://www.bezoekmeierijstad.nl/locaties-overzicht/25699271/bierbrouwerij-sint-servattumus)
Het oudste bericht over de Schijndelse hopteelt stamt al uit 1400. Het gaat dus om een traditie die heel ver teruggaat in de tijd. De lage en zure grond in Schijndel is minder geschikt voor de teelt van granen, maar des te meer geschikt voor hop. De hopteelt heeft vroeger dan ook een zeer belangrijke rol gespeeld in en rondom Schijndel, de Schijndelnaren worden tenslotte niet voor niets ‘Hopbellen’ genoemd in de Carnavalstijd… (https://www.sintservattumus.nl/de-brouwerij/)
Sint Servattumus is partner in het speltproject van stichting ‘het Groene Woud’. Vanuit dit project is de oeroude graansoort Spelt in 2005 opnieuw geïntroduceert in het Brabantse landschap. Inmiddels is spelt voor bijna iedereen een ‘bekende’ graansoort geworden. Het Oergraan Spelt en Het Groene Woud zijn de basis van het GraanGoed initiatief. Boer Wim Jennissen wilde op zijn cultuurhistorische bolle akkers (in Liempde) de teelt van graan weer in ere herstellen. Sint Servattumus maakt er vervolgens een heerlijk speltbier van. (https://www.sintservattumus.nl/de-brouwerij/)
Bier, hop en Schijndel horen al eeuwenlang onlosmakelijk bij elkaar. Al in 1400 is sprake van hopteelt in Schijndel. Schijndel kent dan ook een rijke historie als het gaat om brouwerijen. Al vanuit de Middeleeuwen weten we dat Schijndel brouwerijen had. Zo hadden de ouders van de bekende Schijndelse Zeeheld Jan van Amstel een brouwerij; ‘De Roode Leeuw’ (omstreeks 1633) op de hoek Hoofdstraat / Groeneweg). Maar uit de archieven weten we ook van het bestaan van Boerderij/Brouwerij van Helmond’, Herberg/brouwerij ‘In den Hemel’ (omgeving Borne), Bier & Azijnbrouwerij Smits (brouwerij ‘het Anker’) later overgegaan in Brouwerij van Smits/Bolsius, Brouwerij van Pijnappels (brouwerij ‘Sint Anthonis’) en Brouwerij van Swinkels (brouwerij ‘de Zwaan’) De gebroeders Swinkels, Adrianus start in 1899 een eigen brouwerij in Schijndel, broer Jan blijft in Lieshout…..‘Bavaria’. Door gebrek aan grondstoffen sluit de laatste Schijndelse Brouwerij (‘de Zwaan’) in Schijndel gedurende de Eerste Wereldoorlog. Met dank aan / bronnen: ‘Het Schijndelse Landschap’ Henk Beijers, John Klijnholtsz, Heemkundekring Schijndel. ...In Schijndel werd niet alleen bier gebrouwen, het werd zeker ook volop gedronken! Van oudsher kent Schijndel vele Herbergen en zelfs tot in de jaren 80 van de vorige eeuw (1980-1990 dus) had Schijndel per inwoner de meeste cafés van heel Nederland! ...Met dank aan / bronnen: ‘Het Schijndelse Landschap’ Henk Beijers (https://www.sintservattumus.nl/geschiedenis/)
Bierbrouwerij Sint Servattumus in Schijndel, een ambachtelijke brouwerij, gespecialiseerd in het brouwen van speciale streekbieren en ambachtelijke 'etiketbieren'. De enige brouwerij met echte Schijndelse hop! Bovendien is Bierbrouwerij Sint Servattumus gespecialiseerd in het brouwen van Speltbier. (http://www.findglocal.com/NL/Schijndel/401956943200082/Bierbrouwerij-Sint-Servattumus)
De geschiedenis van sint Servattumus
1992: De drijvende krachten achter de brouwerij zijn Toon van der Heijden en de broers Carli en Henk van den Ekart. Alle drie beginnen ze hun brouwerscarrière zoals iedere brouwer begint: in de keuken. (https://www.sintservattumus.nl/geschiedenis/)
De drijvende krachten achter de brouwerij zijn Toon van der Heijden en de broers Carli en Henk van den Ekart. Samen beginnen ze in de schuur van Toon te brouwen. Alle drie met een verschillende achtergrond : Henk is de technische man (eigen installatiebedrijf), Toon de commerciële man (de prater) en Carli de technoloog (HAS-opleiding levensmiddelentechnologie), maar wel alle drie bierliefhebbers. (http://www.findglocal.com/NL/Schijndel/401956943200082/Bierbrouwerij-Sint-Servattumus)
Stichting Bierbrouwerij Sint Servattumus werd opgericht op 22 oktober 1996. De brouwerij is vernoemd naar Sint Servatius, de schutspatroon van Schijndel en tevens beschermheilige van Maastricht. Sint Servatius kwam op 13 mei 384 in Maastricht te overlijden. De drijvende krachten achter de brouwerij zijn Toon van der Heijden (1963) en zijn buurjongens Carli en Henk van den Ekart. Brouwmeester is Toon van der Heijden, in het dagelijks leven tevens werkzaam als magazijnmedewerker. Toon begon zijn brouwerscarrière als iedere brouwer begint: in de keuken. In 1992 begon hij hiermee met een brouwpan van 20 liter. In ongeveer vier jaar tijd maakte hij zich het brouwersvak meester. De 20 liter brouwpan werd een 50 liter brouwpan en hij verhuisde van de keuken naar de schuur. Toon maakte dankbaar gebruik van het feit dat hij anderhalf jaar werkzaam is geweest bij een vestiging van Heineken in Den Bosch. Carli van den Ekart volgde de studie levensmiddelentechnologie aan de HAS in Den Bosch terwijl zijn broer Henk CV-installateur is. Ook Carli en Henk waren thuisbrouwers. De stap van thuisbrouwer naar professioneel brouwer bleek een grote stap. Het duurde drie lange jaren alvorens Toon het bestemmingsplan gewijzigd kreeg, zodat hij in zijn schuur aan de slag kon gaan. Ook duurde het geruime tijd alvorens de benodigde paperassen van de douane in zijn bezit waren. (https://www.nederlandsebiercultuur.nl/databank/brouwerij?brouwerij_id=302&view=brewery&option=com_senb&feba4bc4c5f8c81b98705c0930b08dff=1)
1997: De stap van thuisbrouwer naar professioneel brouwer bleek een grote stap. Zo werd de Stichting Bierbrouwerij Sint Servattumus opgericht. Op 1 september 1997 werd een vergunning verstrekt door de Dienst der Accijnzen en mocht er gebrouwen gaan worden voor de verkoop. In eerste instantie werd er gebrouwen in een schuur achter het huis van Toon. (https://www.sintservattumus.nl/geschiedenis/)
De stap van thuisbrouwer naar professioneel brouwer bleek een grote stap. Zo werd de Stichting Bierbrouwerij Sint Servattumus opgericht, met Henk als voorzitter, Toon als penningmeester en Carli als secretaris. Op 1 september 1997 werd een vergunning verstrekt door de Dienst der Accijnzen en mocht er gebrouwen gaan worden voor de verkoop. Het vattumus-recept werd uitbesteed aan de 3-Horne uit Kaatsheuvel, omdat de productiecapaciteit te laag was. (http://www.findglocal.com/NL/Schijndel/401956943200082/Bierbrouwerij-Sint-Servattumus)
Op 1 september 1997 werd een vergunning verstrekt door de Dienst der Accijnzen en mocht er gebrouwen gaan worden voor de verkoop. In eerste instantie werd er gebrouwen in een schuur achter het huis van de brouwmeester. Het was echter de bedoeling om de brouwerij te vestigen op een andere locatie. Tot dat moment werd een hoeveelheid van 75 liter bier per keer gebrouwen. In vroeger tijden werd in de omgeving van Schijndel hop geteeld. Dit was voor een aantal brouwerijen een reden om zich in Schijndel te vestigen. Net voor de tweede wereldoorlog sloot Brouwerij De Zwaan van de familie Swinkels als laatste Schijndelse brouwerij haar poorten. Er stonden ooit zeven brouwerijen in Schijndel. De financiering van de brouwersactiviteiten werden voor een deel bekostigt uit de oprichting van de Vereniging Vrienden van Bierbrouwerij Sint Servattumus. Leden betaalden per jaar een contributie van f75,00. Tevens was het mogelijk om obligatiehouder van de brouwerij te worden. De brouwactiviteiten werden verplaatst van de keuken van Toon naar de schuur achter het huis om vervolgens gebruik te maken van de brouwfaciliteiten van Bierbrouwerij De 3 Horne in Kaatsheuvel. Vanaf eind 1997 werden de bieren echter voor het grootste deel gebrouwen met de eigen brouwfaciliteiten. De distributie van het bier werd verzorgd door Slijterij De Graaf in Schijndel, waar de producten van de Schijndelse brouwerij ook voor de particulier verkrijgbaar waren. Hiernaast werd er bier afgevuld in fusten van 20 of 30 liter. (https://www.nederlandsebiercultuur.nl/databank/brouwerij?brouwerij_id=302&view=brewery&option=com_senb&feba4bc4c5f8c81b98705c0930b08dff=1)
Vanaf 1998 werd er hard gewerkt aan een pand gelegen aan de Ericastraat op een Schijndels bedrijventerrein. Het pand werd gekocht door Henk. Een deel van het pand werd gebruikt voor zijn eigen bedrijf terwijl het minst aantrekkelijke deel van het pand als brouwerij werd ingericht. Beneden was er 120 m2 beschikbaar en boven 60 m2. In het bovengedeelte is het kantoor en het proeflokaal gesitueerd. (https://www.nederlandsebiercultuur.nl/databank/brouwerij?brouwerij_id=302&view=brewery&option=com_senb&feba4bc4c5f8c81b98705c0930b08dff=1)
2000: De brouwerij verhuist naar een eigen pand aan de Ericastraat (11b) in Schijndel. Langzamerhand wordt er dankzij de hulp van vele vrijwilligers een brouwerij ingericht, een proeflokaal gemaakt en een winkel met eigen producten opgestart. (https://www.sintservattumus.nl/geschiedenis/)
De brouwerij verhuist naar een eigen pand aan de Ericastraat (11b) in Schijndel. Langzamerhand wordt er dankzij de hulp van vele vrijwilligers een brouwerij ingericht, een proeflokaal gemaakt en een winkel met eigen producten opgestart. (http://www.findglocal.com/NL/Schijndel/401956943200082/Bierbrouwerij-Sint-Servattumus)
De brouwerij werd geopend op 3 september 2000. Henk is beheerder van het pand en verantwoordelijk voor de techniek, Carli voor het brouwen en het laboratorium en Toon eveneens voor het brouwen alsook voor de marketing. Eind 2000 kon er 1.800 liter per maand worden gebrouwen. Over het gehele jaar 2000 werd er 220 hl bier gebrouwen. In 1999 was dat nog 150 hl. Op 2 september 2001 werd op de Open Dag het nieuwe proeflokaal geopend. Eind 2002 werd een afvullijn met etiketteerder overgenomen van de Arcense Bierbrouwerij. De lijn werd in mei 2003 in gebruik genomen. Vanaf 2003 werd er naast de brouwerij ook een party-service opgezet, die echter los staat van de brouwerij. In de loop van 2003 werd tevens een aanvang gemaakt met de installatie van de brouwapparatuur en werd er een gisttank van 700 liter geplaatst. Het ging de brouwerij in 2003 voor de wind: er werd drie … vier keer per week gebrouwen en de omzet steeg ten opzichte van het jaar ervoor met 40%. In 2004 werd brouwmeester Carli van den Ekart de trotse vader van dochter Maud. In 2004 werd gebrouwen op zaterdag, maandag en woensdag. (https://www.nederlandsebiercultuur.nl/databank/brouwerij?brouwerij_id=302&view=brewery&option=com_senb&feba4bc4c5f8c81b98705c0930b08dff=1)
Eind 2000 kon er 1.800 liter per maand worden gebrouwen. Over het gehele jaar 2000 werd er 220 hectoliter bier gebrouwen. In 1999 was dat nog 150 hectoliter. Op 2 september 2001 werd op de Open Dag het nieuwe proeflokaal geopend. Het ging het de brouwerij in 2003 voor de wind: er werd drie à vier keer per week gebrouwen en de omzet steeg ten opzichte van het jaar ervoor met 40%. In 2004 werd gebrouwen op zaterdag, maandag en woensdag. (https://www.tvschijndel.nl/2640-open-dag-bij-bierbrouwerij-sint-servattumus)
In 2004 werd bekend gemaakt dat de mogelijkheden worden onderzocht om in Schijndel weer hop te telen. Schijndel was in de 18e eeuw het centrum van de hopteelt in Nederland. Tientallen jaren geleden is deze kweek volledig uit het landschap verdwenen. Werkgroep Schijndels Landschap wilde met steun van de reconstructiecommissie Maas en Meierij de kweek van hop terug leven inroepen en begon in 2005 met het planten van zes verschillende rassen hop. De geteelde hop ging in het najaar van 2005 naar Bierbrouwerij Sint Servattumus die de hop verwerkte in haar bier. (https://www.tvschijndel.nl/2640-open-dag-bij-bierbrouwerij-sint-servattumus)
2005: Bier met echte Schijndelse hop, een eeuwenoude traditie in Schijndel: de hopteelt, wordt in ere hersteld. Brouwerij Sint Servattumus brouwt hiervan echt Schijndels bier. (https://www.sintservattumus.nl/geschiedenis/, http://www.findglocal.com/NL/Schijndel/401956943200082/Bierbrouwerij-Sint-Servattumus)
Begin 2005 werd een nieuwe brouwinstallatie in gebruik genomen. Ook werd er in 2005 een proeflokaal geopend. (https://www.tvschijndel.nl/2640-open-dag-bij-bierbrouwerij-sint-servattumus)
Begin 2005 werd een nieuwe brouwinstallatie in gebruik genomen. Ook werd er in 2005 een proeflokaal geopend. In 2004 werd bekend gemaakt dat de mogelijkheden worden onderzocht om in Schijndel weer hop te telen. Schijndel was in de 18e eeuw het centrum van de hopteelt in Nederland. Tientallen jaren geleden is deze kweek volledig uit het landschap verdwenen. Werkgroep Schijndels Landschap wilde met steun van de reconstructiecommissie Maas en Meierij de kweek van hop terug leven inroepen en begon in 2005 met het planten van zes verschillende rassen hop. De geteelde hop ging in het najaar van 2005 naar Bierbrouwerij Sint Servattumus die de hop verwerkte in haar bier. (https://www.nederlandsebiercultuur.nl/databank/brouwerij?brouwerij_id=302&view=brewery&option=com_senb&feba4bc4c5f8c81b98705c0930b08dff=1)
2007: Spelt; opnieuw een oude traditie hersteld; met spelt, verbouwd op de bolle akkers in Liempde (‘het Groene Woud), wordt door Sint Servattumus een heerlijk Speltbier gebrouwen. (https://www.sintservattumus.nl/geschiedenis/, http://www.findglocal.com/NL/Schijndel/401956943200082/Bierbrouwerij-Sint-Servattumus)
In 2007 ging de brouwerij verder uitbreiden. De schilder, die voorin het pand was gevestigd, vertrok. Een groot deel van de hiermee vrij gekomen ruimte werd bij de brouwerij getrokken. Deze ruimte bedroeg ongeveer 100 m2. In deze ruimte werd de nieuwe bottellijn met etiketteermachine geplaatst. Deze apparatuur werd aangeschaft in Duitsland. (https://www.nederlandsebiercultuur.nl/databank/brouwerij?brouwerij_id=302&view=brewery&option=com_senb&feba4bc4c5f8c81b98705c0930b08dff=1)
In 2007 ging de brouwerij verder uitbreiden. De schilder, die voor in het pand was gevestigd, vertrok. Een groot deel van de hiermee vrijgekomen ruimte werd bij de brouwerij getrokken. Deze ruimte bedroeg ongeveer 100 m2. In deze ruimte werd de nieuwe bottellijn met etiketteermachine geplaatst. Deze apparatuur werd aangeschaft in Duitsland. (https://www.tvschijndel.nl/2640-open-dag-bij-bierbrouwerij-sint-servattumus)
2008: Spelt; naast het speltBIER hebben we nu ook een speltJENEVER ontwikkeld. Momenteel wordt de basis gelegd in de brouwerij en het stoken gebeurt elders. De aanvraag voor de vergunning om zelf te destilleren is inmiddels de deur uit.... (http://www.findglocal.com/NL/Schijndel/401956943200082/Bierbrouwerij-Sint-Servattumus)
2009: In het Jubeljaar 2009, waarin Schijndel z'n 700-jarig bestaan viert hebben wij een passend bier gebrouwen om dit te vieren....het....Schijndel-700-bier Speltlijn; wij komen dit jaar op de markt met een complete Speltlijn bestaande uit: Spelt 'ENKEL' Spelt 'STOUT' (winnaar Held van de Smaak 2009 (http://www.findglocal.com/NL/Schijndel/401956943200082/Bierbrouwerij-Sint-Servattumus)
2009: Sint Servattumus wordt ‘Held van de smaak’ in Brabant! Tevens wordt de Publieksprijs van Nederland gewonnen! (https://www.sintservattumus.nl/geschiedenis/)
In november 2009 werden twee grote vergistingstanks geplaatst. (https://www.nederlandsebiercultuur.nl/databank/brouwerij?brouwerij_id=302&view=brewery&option=com_senb&feba4bc4c5f8c81b98705c0930b08dff=1)
In november 2009 werden twee grote vergistingstanks geplaatst. In 2010 verkreeg de brouwerij een vergunning voor distilleren en werd begonnen met het distilleren van speltjenever, hetgeen voorheen gebeurde bij stokerij De Onrust in Wageningen. De brouwcapaciteit bedroeg in 2010 14 hectoliter per week. In het voorjaar van 2010 verhuisde een gedeelte van de brouwerij naar een andere locatie, namelijk de voorraad bier die klaar is voor de verkoop en etiketteren. De vrijgekomen ruimte werd in gebruik genomen voor het distilleren en de Brouwlandwinkel. Een ander gedeelte van dezelfde ruimte zal worden gebruikt voor de productie van whisky. (https://www.tvschijndel.nl/2640-open-dag-bij-bierbrouwerij-sint-servattumus)
2010: In 2010 is St. Servattumus een vergunning verleend voor het zelf ‘stoken’ van Jenever. Tevens is een start gemaakt met de ontwikkeling van een echte Schijndelse Whisky! In 2011 volgt ongetwijfeld meer nieuws hierover! (https://www.sintservattumus.nl/geschiedenis/)
In 2010 verkreeg de brouwerij een vergunning voor distilleren en werd begonnen met het distilleren van speltjenever, hetgeen voorheen gebeurde bij stokerij De Onrust in Wageningen. De brouwcapaciteit bedroeg in 2010 14 hl per week. In het voorjaar van 2010 verhuisde een gedeelte van de brouwerij naar een andere locatie, namelijk de voorraad bier die klaar is voor de verkoop en etiketteren. De vrij gekomen ruimte werd in gebruik genomen voor het distilleren en de Brouwlandwinkel. (https://www.nederlandsebiercultuur.nl/databank/brouwerij?brouwerij_id=302&view=brewery&option=com_senb&feba4bc4c5f8c81b98705c0930b08dff=1)
Op 13 maart 2018 werd Toon van der Heijden getroffen door een hersenbloeding en raakte deels verlamd. In november 2019 overlijdt Henk van den Ekart. (https://www.nederlandsebiercultuur.nl/databank/brouwerij?brouwerij_id=302&view=brewery&option=com_senb&feba4bc4c5f8c81b98705c0930b08dff=1)
Sint Servattumus was Toon van der Heijden en Toon van der Heijden was Sint Servattumus. Jarenlang was Toon van der Heijden hét gezicht van de bierbrouwerij in Schijndel. Maar sinds kort moet Sint Servattumus het zonder Toon van der Heijden stellen. De Schijndelaar werd op dinsdag 13 maart getroffen door een hersenbloeding en raakte eenzijdig deels verlamd. ,,Echt verschrikkelijk voor Toon en zijn familie", zegt Carli van den Ekart (55), die samen met zijn broer Henk (67) en Toon van der Heijden in 1992 begon met bierbrouwen. Toen nog in de schuur van Toon, sinds 2000 in het pand aan de Ericastraat in de wijk Boschweg... Henk van den Ekart, voorzitter van de stichting Sint Servattumus en zijn broer Carli, die secretaris is, steken er nu veel meer tijd in. Naast hun eigen beroepen; Carli is praktijkdocent producttechnologie aan de HAS in Den Bosch en Henk is eigenaar van het bedrijf Ekavorst (verwarmingsinstallaties). Hij gaat bijna met pensioen. ,,Hoeveel uren we nu in de brouwerij steken? Mijn vrouw moppert, weet je dan genoeg?", reageert Carli van den Ekart met een glimlach. De twee broers besloten al wel dat er voortaan niet meer zo veel verschillende soorten bier worden gebrouwen in hun brouwerij. ,,We hadden bijna dertig biersoorten, maar willen terug naar zo'n tien soorten. Ons voornaamste bier is speltbier: enkel, dubbel, tripel en wit. Daarnaast hebben we nog enkele soorten, zoals honingbier en stoutbier en Het Hopbelleke, ons Schijndels biertje." (https://www.bd.nl/schijndel/sint-servattumus-in-schijndel-moet-verder-zonder-toon~a27a0e6a/)
2018: Het jaar 2019 is voor Sint Servattumus een rampjaar. Wegens gezondheidsproblemen moet Toon van der Heijden zich terugtrekken. De twee overgebleven bestuursleden, Carli en Henk van den Ekart, nemen de bedrijfsvoering van de brouwerij over. Een ingrijpende reorganisatie wordt uitgevoerd, zowel bouwkundig als bedrijfsmatig. Het assortiment wordt grotendeels gesanneerd zodat meer focus kan worden gelegd op kwaliteit en efficiente bedrijfsvoering. Kortom: Sint Servattumus 2.0
2019: Opnieuw een zware slag voor Sint Servattumus. Henk van den Ekart komt te overlijden. Broer Carli is genoodzaakt de brouwactiviteiten alleen voort te zetten. Carli gaat op zoek naar een nieuwe compagnon en vindt deze in de persoon van Paul Mettler, een enthousiaste bierliefhebber en ondernemer. Riet van den Ekart (weduwe van Henk) wordt meer betrokken bij Sint Servattumus.
2020: Er wordt voortvarend doorgebouwd aan Sint Servattumus 2.0. Zowel de brouwerij, het proeflokaal als de opslagruimten en kantoren worden volledig gerenoveerd en opnieuw ingericht. Alles met het oog op kwaliteit en efficiënte bedrijfsvoering. Het logo en de huisstijl van de brouwerij krijgen een opfrisbeurt. (https://www.sintservattumus.nl/geschiedenis/)
Hop is een onlosmakelijk ingrediënt van bier. Al in 1400 telde Schijndel hopvelden en vanuit de eerste geschreven bronnen weten we dat er al in de Middeleeuwen diverse brouwerijen waren. Anno 2012 is bierbrouwerij Sint Servattumus (schutspatroon van het dorp) de enige ambachtelijke brouwerij van de streek, gespecialiseerd in het brouwen van speciale streekbieren. Als je vervoer naar huis hebt, probeer de dorstlessende Skendelse Bok, een zoet (7% alcohol) bockbiertje. (https://www.inyourpocket.com/s-hertogenbosch-nederlands/Bierbrouwerij-Sint-Servattumus_96122v)
Sint Servattumus Speltbier Honing (8,5%) Sint Servattumus Speltbier Honing is een bier met een alcoholpercentage van 8,5%. Het bier heeft een fris, zoetige honingsmaak en geur. (https://www.bierista.nl/brouwerij/bierbrouwerij-sint-servattumus) Het honingbier is een wat donkerder bier van 8,5% en is meer een winterbier. De honing haal ik bij een plaatselijke imker hier in Schijndel! Het is geen bier dat je even op een terrasje in het zonnetje drinkt, maar echt een bier waar je de tijd voor moet nemen. (https://www.flesvandeweek.nl/sint-servattumus/)
Aspergebier Triple A (8%) Aspergebier Triple A is een Belgian Tripel. Een droge Tripel met een vleugje koriander. Gebrouwen met gerste- en speltmout. (https://www.bierista.nl/brouwerij/bierbrouwerij-sint-servattumus)
Sint Servattumus Witgoud Aspergebier (5,6%) Sint Servattumus Witgoud Aspergebier is een Witbier. Een fris bier met aroma's als koriander en sinaasappelschillen. (https://www.bierista.nl/brouwerij/bierbrouwerij-sint-servattumus)
Sint Servattumus Speltbier Tripel (8%) Sint Servattumus Speltbier Tripel is een met spelt gebrouwen Tripel. Krachtig en vol en met een zoete nasmaak. (https://www.bierista.nl/brouwerij/bierbrouwerij-sint-servattumus)
Sint Servattumus Speltbier Weizen (7%) Speltbier Weizen van bierbrouwerij Sint Servattumus is een Weizen gebrouwen met speltgraan. Fris en fruitig in neus en mond! (https://www.bierista.nl/brouwerij/bierbrouwerij-sint-servattumus)
Sint Servattumus Vattumus Pils (5%) Vattumus Pils van Brouwerij Sint Servattumus is een Soepel & Subtiel bier. Herkenbare smaken van Pilsener en een fijne schuimkraag. (https://www.bierista.nl/brouwerij/bierbrouwerij-sint-servattumus)
Sint Servattumus Speltbier Stout (6%) Speltbier Stout van bierbrouwerij Sint Servattumus is een Stout van 6% gebrouwen van speltgraan. Deze Stout is donker van kleur en rijk van smaak! (https://www.bierista.nl/brouwerij/bierbrouwerij-sint-servattumus)
Sint Servattumus Frambozenbier (6%) Frambozenbier van bierbrouwerij Sint Servattumus is een smaakvol fruitbier gebrouwen met frambozen. Een mooi voorbeeld van een uitgesproken bier in de categorie Fris & Fruitig. (https://www.bierista.nl/brouwerij/bierbrouwerij-sint-servattumus)
Vertel eens over de Spelt Enkel. Dat is ons meest op pils lijkende biertje, de doordrinker van het stel. Een alcoholpercentage van 5,6% met een vleugje spelt dat kan zorgen voor een zuurtje. Er zitten meer eiwitten in spelt en meer eiwitten geven ook een lichte waas aan het bier. De adviestemperatuur is 8 tot 12 graden. De ingrediënten zijn eigenlijk gewoon gerstemout, spelt mout, hop, gist en water. Hier in Schijndel hebben we gelukkig goed kraanwater. Het laatste in de fles is gist en dat maakt het bier wat bitterder. Als je ‘m volledig uitschenkt zit dat er in. Dus je kunt kiezen wat je er mee doet. In België bijvoorbeeld serveren ze het gist ernaast in een borrelglas. Wanneer drink je dit bier? Als je dorst hebt, deze kun je zowel in de zomer als winter drinken. We hebben ook etiketbier en tijdens Oud en Nieuw heb ik bijvoorbeeld deze Enkel verkocht als ‘Knalbier’. Etiketbier hebben we al sinds het begin en dat houdt in dat we voor anderen een etiket maken, bijvoorbeeld voor een bruiloft of feestje. Ons Kerstbier is de rest van het jaar Vriendenbier bijvoorbeeld. (https://www.flesvandeweek.nl/sintservattumus/ week 17)
Je noemde al even dat jullie brouwen voor anderen, kun je daar meer over vertellen? Zoals wij begonnen zijn met onze bieren brouwen in Kaatsheuvel, zo kunnen anderen nu hun bieren laten brouwen in onze brouwerij. De hoeveelheden die wij brouwen zijn natuurlijk ook wel belangrijk om te weten. We hebben twee installaties: de oude ketel van vroeger uit het schuurtje en een andere ketel waarmee we ongeveer 650 liter kunnen brouwen. Met onze oude ketel kunnen we 100 tot 130 liter brouwen, wat dus vooral interessant is voor proefbrouwsels. Dat is dan ook erg gewild onder de huurbrouwers die ons inschakelen om bij ons te brouwen. (https://www.flesvandeweek.nl/sintservattumus/ week 17)
Willen jullie nog uitbreiden? Met deze huurbrouwers zitten we ramvol en we willen ook de focus houden op onze eigen bieren. Sinds december zijn we bezig om onze stichting om te zetten in een B.V. en we vinden het vooral belangrijk om plezier te hebben in het brouwen, rondleiding te geven en lekker bier te maken. (https://www.flesvandeweek.nl/sintservattumus/ week17)
Hoe worden de recepten bedacht? Voor onze allereerste, de Vattamus, hebben we gewoon een boekje gepakt en zijn we aan de hand van dat boekje gaan brouwen. Het eerste bier was veel te bitter en dat ga je aanpassen. Op den duur ontwikkeld een recept zich, maar het blijft altijd in ontwikkeling. Als ik een recept van 1997 pakt en pak precies dezelfde hoeveelheden als toen van de grondstoffen, zal daar niet dezelfde smaak uit komen. (https://www.flesvandeweek.nl/sintservattumus/ week 17)
Is een recept ook wel eens af? Nee, een bier is eigenlijk nooit af. Er valt altijd wat te verbeteren en je hebt elke keer te maken met andere grondstoffen. Ieder jaar heb je andere grondstoffen en de mouten en hop zijn altijd anders. Je moet altijd blijven proberen en aanpassen en het bier optimaal zien te houden. (https://www.flesvandeweek.nl/sintservattumus/ week 17)
Wat is het lekkerste bier? Dat is heel makkelijk: het hangt van het moment af. Bier is net als muziek. (https://www.flesvandeweek.nl/sintservattumus/ week 17)
Duckduckgo vindt geen youtubefilmpjes, maar via Google komt een hele lijst tevoorschijn:
Kijkje in keuken Held van de Smaak 5.243 weergaven•7 jul. 2009 SCHIJNDEL - De Brabantse Held van de smaak geeft zijn geheimen prijs. Streekproducten zijn het motto voor brouwer Sint Servattummus. Een kijkje in de brouwerij.. https://www.youtube.com/watch?v=NR4BlBcZvUg&t=1s
20170803 Open Dag Bierbrouwerij Sint Servattumus 100 weergaven•14 sep. 2017 Op zondag 3 september was er weer de jaarlijkse open dag van bierbrouwerij Sint Servattumus. Er werden verschillende rondleidingen gegeven door de brouwerij. Uiteraard kon men genieten van diverse bieren van de fles en op de tap. Screaming Billy speelde er live-muziek en ook de Amateur-brouwersvereniging was aanwezig. https://www.youtube.com/watch?v=3-j8Keh0DRw
Duurzaam bier brouwen bij Bierbrouwerij Sint Servattumus ☀️. Deze ambachtelijke brouwerij is gespecialiseerd in het brouwen van speciale streekbieren , ambachtelijke 'etiketbieren' en speltbier. Er wordt gebrouwen met zonne-energie in Schijndel! https://www.facebook.com/143327869149730/videos/678196742329504